Porijeklo stanovništva sela Draževiće, opština Sjenica. Prema studiji „Sela sjeničkog kraja antropogeografska proučavanja“ Mile A. Pavlović iz 2009. godine.
Selo se nalazi 28 km jugoistočno od Sjenice i 2 km jugozapadno od Duge Polјane, sa kojima je povezano asfaltnim putem. Prema Žitniću i Kamešnici put je makadamski. Draževiće su jedno od najrazvijenijih sela Gornjeg Peštera. Smješteno je u visinskom pojasu 1150-1190 m. Po svom geografskom položaju spada u dolinska naselјa, pošto je locirano na izvorišnim dolinskim stranama Draževske (Žitnićke) reke. Selo je smješteno sa obje strane rijeke i svrstava se u naselјa polurazbijenog tipa. Okruženo je brdima (Debelo brdo, Klekovica, Draževsko brdo, Đurđevac, Bandera, Husov krš, Ramov krš, Veliko brdo, Kaldrma i Brnjičko brdo) na kojima se nalaze površine pod pašnjacima, a u podnožju su livade i njive.
Kroz selo prolazi izvorišni dio Žitnićke rijeke koji mještani nazivaju Draževska rijeka (tri izvora ove rječice nalaze se u centru sela). Poznati seoski izvori su još: Česma kod Deblјeži, i Virovi ispod Česme i Debelog brda. U ataru sela se nalaze periodična jezera – lokve, Hasanova i Kerčina blata. U Sjeničkom kraju pojedina kraška udublјenja, pretežno vrtače, ispunjena su vodom, i nose naziv lokve ili blato. Lokvi – blata, sem u Draževićima, ima još i u okolini Duge Polјane, u Stupskom polјu (tri lokve), dok su najbrojnije na planini Gilјevi: Živa voda, Brklјanka, Crvena lokva, Lokvice, Medina lokva i Šipovi. Od prirodnih rijetkosti u ataru sela se nalazi i Bibina pećina.
Površina seoskog atara i Katastarske opštine Draževiće iznosi 1649 ha. U selu je prema popisu 2002. godine živeo 431 stanovnik. Na kraju XX i na početku XXI vijeka naselјe se postepeno transformiše u selo sa zbijenom fizionomskom strukturom. Od 1945. do 1952. godine selo Draževiće je bilo centar i sjedište novoformiranog Mjesnog narodnog odbora koga su činila sela: Draževiće, Žitniće, Kamešnica i Žabren. Ova podjela je funkcionisala do 1955. godine, kada je formirana općina Duga Polјana.
U selu se izdvajaju i mahale koje nose ime po porodicama i bratstvima koja u njima žive: Smajovska, Mušićka, Kamberovska, Mujovska, Sejfića mahala, Hamidovića i mahala Deblјež. Nedaleko od sela nalaze se i „stanovi“: Jančanski (Hamidovića) stanovi, jugozapadno od Vrujaca, u blizini puta Duga Polјana – Smilјevac. Kamberski i Mujovića stanovi su na brdu Deblјež, a Sejfića su u Starom selu.
Arheološkim istraživanjima u ataru Golubana utvrđeni su lokaliteti koji potječu iz kasnog srednjeg vijeka, što govori da je naselјe veoma staro i da je postojalo u vrijeme Nemanjića. Lokalitet „Crkvina“ nalazi se u sjeverozapadnom dijelu sela, na imanju Feha i Džanka Džankovića, gdje su utvrđeni tragovi nadgrobnih ploča. Od ploča sa ove nekropole (groblјa) sagrađena je česma i mostić preko potoka, pored glavnog seoskog puta. Mještani ovog sela tvrde da su sve do prije 200 godina živeli nešto jugoistočnije, na prostoru koji se danas zove Staro stanovište [Premović-Aleksić, 1985, 45]. U turskim popisima iz 1455. javlјa se pod imenom Ritudža (Gornja, Donja i Srednja), a 1528. godine kao Ritudža ili Draževiće [Šabanović, 1964, 10]. U XVI veku pojavlјuje se pod imenom Znojnice [Mušović, 1980, 41].
O postanku i nazivu sela postoji nekoliko verzija: po prvoj postojalo je naselјe Staro selo u kome su se sreli svatovi koji su krenuli za istu nevestu. Između njih je došlo do sukoba u kom su učestvovali i mještani Starog sela. U sukobu su izginuli svi svatovi i mještani. Oni koji su preživjeli iselili su se iz Starog sela i osnovali novo selo kojem su dali naziv Draževiće. Po drugom kazivanju, preci današnjih mještana, saznavši da se kod Starog sela nalaze pašnjaci, a u blizini izvori, odlučili su da se tu nasele. Ugledavši prekrasne zelene livade i pašnjake bilo im je drago, a u blizini izvora još draže, pa od riječi koju je izgovorio njihov predak, dadoše selu ime Draževiće. Mještani u selu tvrde, da postoji još jedna legenda, po kojoj su se njihovi preci doselili od planine Drage i po njoj dali ime selu.
U Draževićima je četvororazredna osnovna škola, koja je počela sa radom 1948. godine. U selu postoji i zadružni dom i dve prodavnice mješovite robe. Selo je struju dobilo 1965, vodovod 1977, asfaltni put 1994. i telefon 2006. godine. Selo se snabdijeva vodom sa istog kaptiranog vrela „Grohot“, kao i Duga Polјana i Brnjica. Džamija je izgrađena 1992. godine.
Stanovništvo se uglavnom bavi polјoprivredom. Dnevne migrante iz sela čini 6 učenika srednjih škola (pohađaju školu u Sjenici) i 15 učenika osnovne škole, koju pohađaju u Dugoj Polјani.
Draževiće spada u najveća naselјa Sjeničkog kraja. Broj stanovnika je porastao u periodu 1948-1953. 20%, da bi se do 1961. smanjio 15%, do 1981. povećao 12%, a do 2002. godine smanjio 30%. U skladu sa populacionim kretanjima nastajale su promjene i u brojnom kretanju domaćinstva, s tim što je potrebno istaći da je broj domaćinstava porastao od 1991-2002 godine 39% (sa 83 na 115 domaćinstava). Prosječan broj članova u domaćinstvu pratio je promene broja stanovnika i domaćinstava sa 5 i više članova. Takvih domaćinstava u 1991. bilo je 62 (74,70%), a 2002. godine 39 (33,81%) domaćinstva. Interesantno je spomenuti da je broj domaćinstava sa 8 i više članova drastično smanjen sa 29 u 1991, na 2 u 2002. godini.
Broj stanovnika i domaćinstava sa indeksima i prosječnim brojem članova u domaćiistvu
Godina Broj stanovnika Broj domaćinstava Srednji broj članova u domaćinstvu
- 535 90 5,94
- 642 101 6,35
- 545 85 6,41
- 563 87 6,47
- 613 93 6,59
- 536 83 6,96
- 431 115 3,74
Domaćinstva u selu Draževiće:
- Kamberović Iso
Domaćinstvo ima 3 člana. Udalјeno je od Sjenice 28 km, a od osnovne škole i autobuske stanice 0,5 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, ima vodu i sanitarne uređaje. Struju su dobili 1965. godine. U domaćinstvu nema zaposlenih lica. Bave se uzgojem goveda.
Porijeklo: doselјenička porodica, ali nemaju podatke odakle i kada su doselјeni.
Rod: Kamberovići.
- Smajović Adem
Domaćinstvo ima 12 članova. Udalјeno je od Sjenice 28 km, a od osnovne škole i autobuske stanice 0,5 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, ima vodu i sanitarne uređaje. U domaćinstvu nema zaposlenih lica, a 3 člana pohađaju osnovnu školu. Bave se uzgojem ovaca i goveda.
Porijeklo: doselјeni su sa planine Drage, ali nemaju podatke o vremenu doselјavanja.
Rod: Smajovići.
- Musić Avdija
Domaćinstvo ima 3 člana. Udalјeno je od Sjenice 28 km, a od osnovne škole i autobuske stanice 0,5 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala, ali ima vodu i sanitarne uređaje. Struju su dobili 1965. godine. Dva člana domaćinstva traže zaposlenje, 1 pohađa osnovnu, a 1 srednju školu. Bave se uzgojem goveda.
Porijeklo: doselјenička porodica, ali nemaju podatke odakle i kada su doselјeni.
Rod: Musići.
- Mujović Rizo
Domaćinstvo ima 8 članova. Udalјeno je od Sjenice 28 km, a od osnovne škole i autobuske stanice 0,5 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala, ali ima vodu i struju. Dva člana domaćinstva traže posao, a 3 su učenici osnovne škole. Bave se uzgojem goveda i živine.
Porijeklo: doselјeni sa planine Drage, ali nemaju podatke kada su doselјeni.
Rod: Mujovići.
- Džankovići, 2 člana;
- Vatići, 3 domaćinstva;
- Mašovići, 3 člana;
- Fijulјani, 2 člana;
- Sejfići, 4 člana;
- Zećovići, 1 član;
- Ferhatovići, 1 član;
- Šerifovići, 2člana;
13 Jukovići, 1 član.
Iselјenici iz sela Draževiće:
- Džanković Faruk
Domaćinstvo ima 6 članova. Iselili su se 2000. godine u Novi Pazar, radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio trgovačku školu.
- Mujović Spaho
Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1999. godine u Novi Pazar, radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu.
Prema terenskim istraživanjima, stanovnici sela Draževića najviše su se iselјavali u Novi Pazar.
U selu struktura stanovništva po starosnim grupama, pokazuje da je broj stanovnika do 19 godina života smanjen od 1971. do 2002. godine 56%, a starog stanovništva povećan za 109%. Indeks starenja 1971. iznosio je 0,15, 1991. godine 0,35 i 2002. godine 0,72 indeksna poena. Ovim podacima je potrebno dodati da je mladom stanovništvu 1971. pripadalo 51,68%, a 2002. godine 29,93% populacije, a stanovništvu starijem od 60 godina 1971. godine 8,01% i 2002. godine 21,82%.
Stanovništvo po veroispovesti
Godina 1991. %
pravoslavni – –
muslimani 530 98,89
ostali 6 1,11
Stanovništvo po nacionalnoj pripadnosti
Godina 2002. %
Srbi – –
Bošnjaci 426 98,84
Muslimani 1 0,23
Ostali 4 0,93
Po popisu 2002. godine u Draževićima je po nacionalnoj pripadnosti bilo 98,84% Bošnjaka, 0,23% Muslimana i 0,93% ostalih. Stanovništvo vodi porijeklo iz sjeverne Albanije i Crne Gore, i doselјeno je u XVIII vijeku.
U selu lica sa preko 15 godina života bilo je 1961. godine 367, 1981. godine 410, 1991. godine 411 i 2002. godine 332. Broj stanovnika bez školske spreme od 1981. do 2002. godine smanjio se 59%, sa 4 razreda osnovne škole 44% i sa višom školom i fakultetom 44%, a povećao se sa osnovnom školom 42% i sa srednjom školom 89%.
Nepismenih lica bilo je 1961. godine 208 (56,67%), 1991. godine 73 (17,76%) i 2002. godine 45 (13,55%).
Draževiće spada među najrazvijenija sela na teritoriji Sjeničkog kraja i stanovništvo se uglavnom bavi stočarstvom. Po podacima se vidi da je 1991. godine 44,15% domaćinstava prihode ostvarivalo iz polјoprivrede, a iste godine mješovitih domaćinstava je bilo 46,76%. Domaćinstva prema izvoru prihoda i 2002. godine su uglavnom bila polјoprivredna 37,39%, ali su se znatno smanjila mešovita (19,13%). Struktura stočnog fonda ukazuje da je i stočarstvo, od koga meštani uglavnom ostvaruju prihode, u stagnaciji. U selu je 1981. bilo 2503 ovaca, da bi 2002. godine taj broj bio zanemarlјiv, svega 263. Podaci najbolјe govore o ekonomskoj snazi sela u kome je 42,23% aktivnih, 46,87% izdržavanih i samo 9,74% lica sa ličnim primanjima.
IZVOR: UNIVERZITET U BEOGRADU GEOGRAFSKI FAKULTET, Mila A. Pavlović: SELA SJENIČKOG KRAJA antropogeografska proučavanja – naučna monografija, štampa „Forma B“, Beograd, 2009. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić
Kaynak: https://kosovapersanxhakun.org/?p=7677&lang=bs
