Boşnak toprağı Sancak Bölgesindeki Priboy steçak mezar taşları Sırp Ortodoks tarihi anıtları olarak sunuluyor ve tarihi Boşnak toprakları sözde Sırp toprağı olarak tanıtılmaya çalışılıyor !

Tarihi Bosna Hersek toprakları ve sınırları yakınındaki yerlerde olduğu gibi Boşnak toprakları olan Sancak şehirleri Priboy, Taşlıca (Plevlya), Akova (Biyelopolje), Prijepolje, Sjenica, Nova Varoş, Tutin, Yenipazar (Novi Pazar), Gusinje, Plav, Berane ve Rojaye, çevrelerinde Ortaçağ Bogomil Boşnyani ve öncesindeki Hristiyanlığın Ariyan meshebinden olan İlirler ve Gotlardan kalma mezarlıklarını barındırıyor.

 

Boşnak toprağı Sancak Bölgesi, 1912’de Sırp ordusu tarafından işgal edilmesine kadar. bu bölge tarihi Bosna toprağı idi ve özellikle Priboy’da ve Bosna yönündeki köylerde Sırplara ve Ortodokslara ait tek bir iz yoktu; kilise yoktu, mezarlık yoktu, yerleşimler ve isimleri de yoktu.

 

Belgrad Merkez Kültür Anıtlarını Koruma Enstitüsüne bağlı Kralyevo’daki şubesi ve Priboy’daki müze ile işbirliği içinde, Priboy Sağlık Merkezi arazisinin bulunduğu Pobrejye’de bulunan Steçak Mezar Taşlarını (Stećci) sözde Sırp Ortodoks mezarlığı imiş gibi koruma altına aldılar !?

Bu proje, Boşnak tarihini büyük ölçüde tahrif etme ve Sancak Bölgesi, Lim Vadisi ile Sancak’ta bir Ortodoks tarihi biçimi olarak sunma girişimi olmasaydı, normal bir durumda ve çok faydalı bir proje olurdu.

Sancak, Priboy şehrindeki Pobrejye’deki Steçak Mezar Taşlarının bulunduğu Ortaçağ nekropolü (mezarlığı), Sancak Bölgesi Lim vadisindeki pek çok nekropolden sadece bir tanesidir.

 

İnsanın aklına şu soruları sormak geliyor. Madem bu nekropol tarihi ve arkeolojik bir eser olarak koruma ve bakım altına alınıyor, o zaman Büyük vezir Boşnak Sokollu Mehmet Paşa tarafından, Bosna Bogumil-Pataren (Ariyan) meshebi inancından olan annesi için yaptırılan Poblaçe’deki yakınındaki Bogomil-Ariyan ibadethanesi ve nekropolünü de neden koruma ve bakım altına alınmıyor? Üstelik Poblaçe’deki nekropol, Priboy banliyö yerleşiminde bulunandan çok daha büyük bir arkeolojik alandır.

Bu sorunun cevabını, Priboy’daki Müze müdürü Savo Derikonyiç, yerel televizyon için, dolaylı olarak Priboy şehri sunumunda verdi:

Bunun nedeni Priboy, Lim Vadisi ve Sancak’ın tarihini Sırplar lehine değiştirip insanlara tarihi yanlış öğretmek ve beyinleri yıkamak gerekiyor.

 

Derikonyiç, başını güneye, yani Kabe’ye çeviren Steçak Mezar Taşlarının, Priboy’un İslam’a geçen ilk sakinleri ve daha önce Ortodoks olduklarını iddia ederek geçmişe dair yalan tarihi medya üzerinden insanlara aşılamaya çalışıyor.

Gerçekte ise Priboylular Müslüman olmadan önce hepsi ne Ortodoks ne de Katolik idiler. Onlar Boşnakların Ortaçağ ataları Bogomil Boşnyanin (Bošnjani), yani Tanrının bir olduğuna ve Hz. İsa’nın Tanrı’nın oğlu olmadığına, insan peygamber olduğuna, Tanrı’nın üçlenemeyeceğine (teslis) inananlar idi.

 

Derikonyiç, Ortaçağ’daki Bosna Krallık şehri olan Priboy’un ismini bir kilise terimi olan Biç ve Jagat olarak adlandırıyor. Oysa bütün tarihçilerin bildiği gibi ve aynı zamanda bir tarihçi olan Evlija Çelebi ile ünlü Bosnalı tarihçi Franyo Jukić’in de seyahatnamelerinde yazdıkları gibi, Priboy adının Ortaçağ’da Pribon olduğudur.

Hatta tarafsız Sırp tarihçiler, Bosna Kralı Stefan Kotromanić’in Pribon’daki Banya Manastırını yıkan Bogumil-Pataren ve Bosnalı Ariyan ordusunun, yani Bosna Krallık Devleti ordusunun bizzat başında olduğunu yazıyorlar.

 

Boşnak (Boşnyanin) Kotromaniç hanedanının yönetimindeki Bosna’nın 14. yüzyılda modern bir devlet olduğunu gösteren meşhur Bosna Kraliyet Devleti altın parası’nın 1970 yılında Banya manastırı yakınlarında bulunmuştu.

Eğer Bogomiller Ortodoks olsalardı neden bir Ortodıks manastırını yıksınlar ?

Veya Bogomiller Ortodoks idi iseler o zaman, neden Sırplar Bogomil Mezar taşları steçakları yok ettiler ?

Pobrejye’deki Boşnyani nekropolü, yıkıldığını ve stećak mezar taşlarının bulunduğu yerde bir sağlık merkezi, hastane ve Polyester fabrikasının inşa edildiği ve birçok stećak mezar taşı parçalanıp Lim’e atıldığını, oranın devasa bir nekropolün (Boşnyani mezarlığının) kalıntısı olduğunu herkes biliyor.

Podgrad semti nekropolündeki stećak mezar taşları inşaat makineleriyle parçalandığını ve Sokollu Mehmed Paşa tarafından yaptırılan Bogumil kilisesinden alınan steçak mezar taşlarının, Krayçinoviçi semti, Zabrnyica semti ve Priboy çevresindeki diğer bazı evlerin temellerinde inşaar taşı olarak kullanıldığını çok iyi biliyor.

 

Pobrejje’deki Stećak Mezar taşlarının nekropolü, 1886’da Avusturya – Macaristan yönetimi sırasında özel öneme sahip bir anıt ilan edildi ve Boşnak Ulusal Konseyi, onu Sancak Boşnaklarının kültürel mirasına dahil ettiler.

Bu soruyu cevaplamak zor değil:

 

Bu bölgelerin 1912’de Sırp ordusu tarafından işgal edilmesine kadar bu alanlar Bosna’ya aitti ve bizzat Priboy’da Bosna tarafına bakan köylerde Sırplara ait ve Ortodoksluğa ait tek bir iz yoktu. Ortodoks Kilisesi yoktu, Sırp Ortodoks mezarlıkları yoktu ve de Sırpça tek bir yer ismi bile yoktu.

Tarihin zorla yeniden yazılmasının nedeni budur !

 

Bunun çarpıcı bir örneği, Belgrad Coğrafya Fakültesi tarafından yayınlanan “Priboy Nüfusu” kitabında fotoğrafı bulunan ve sözde 1878 yılında inşa edilen ilk Sırp Ortodoks Kilisenin, 1939’da Priboy’da inşa edilen ilk kilisenin bir fotoğrafı olarak yalan söylenerek gösterilmesidir. Akılları sıra 1912’den de önce Priboy’da Sırpların dolayısı ile Ortodoksların yaşadığını insanlara inandırmaya çalışyorlar.

Priboy, Berlin Kongresi’ne kadar %100 bir Boşnak şehriydi, ancak ilk Sırp aileleri Avusturya-Macaristan işgali sırasında buraya taşınmaya bir proje gereği başladılar. 1912’deki Sırp işgalinden sonra, etnik alanda Boşnaklara karşı soykırıma dayanan yeniden nüfus yapılanması yaşandı ve sonuçta %100 Boşnak şehir olan Priboy, faşist Sırp Çetnik ideolojisinin hakim olduğu bir şehir haline geldi ve Boşnakların nüfusu % 14’e indirildi.

 

Tarihçi Cemail Halilagiç’ makalesinden alıntı – Diwan Magazine.

 

TÜRKİYE’DELİ PRİBOYLULAR, TARIHİ GERÇEKLERİ BİLMEDEN SOSYAL MEDYADAKİ PAYLAŞIMLARINDA PRİBOY İÇİN SANCAK BÖLGESİ YAZMADAN SADECE SIRBİSTAN YAZIYORLAR. BÖYLECE TARİHİ DEĞİŞTİRMEK İSTEYEN FAŞİST SIRP ÇETNİKLERİN PROJELERİNE DESTEK VERMİŞ OLUYORLAR !

 

DOĞRU İFADE “SIRBİSTANDAKİ SANCAK BÖLGESİ ŞEHRİ PRİBOY” OLMALIDIR.

ZİRA SANCAK BÖLGESİ SIRBİSTAN ANAYASASINDA ÖZEL STATÜDEKİ BÖLGE VE BOŞNAKLAR DA AZINLIK (ULUS) OLARAK TANINMIŞTIR.

 

BU DURUMDA PRİBOY VE DİĞER TÜM SANCAK ŞEHİRLERİ İÇİN SADECE SIRBİSTAN VEYA KARADAĞ DİYE YAZMAK, SANCAK’I VE İÇİNDE YAŞAYAN BOŞNAKLARI, FAŞİST SIRP VE KARADAĞLI ÇETNİKLER GİBİ REDDETMEK ANLAMINA GELİR !?

 

EVET, SANCAK İKİ DEVLET SIRBİSTAN VE KARADAĞ SINIRLARI İÇİNDE KALMIŞTIR AMA, SIRP VEYA KARADAĞLI TOPRAĞI DEĞİLDİR !

 

ÖRNEĞİN TARİHİ BOSNA TOPRAKLARI İÇİNDEKİ BOSNALI SIRP TARAFININ YÖNETİMİ ALTINDAKI BOSNA HERSEK TOPRAKLARININ DA SIRP TOPRAKLARI OLMADIĞI GİBİ.

ZİRA 19. ASRIN İKİNCİ YARISINA KADAR BOSNA TOPRAKLARINDA NE SIRPLAR NE HIRVATLAR NE DE KARADAĞLILAR VARDI !

 

7. ASIRDA BOSNA ÇEVRESİNDEKİ BATI BALKAN TOPRAKLARINA KUZEYDEN GELİP YERLEŞEN SIRPLAR, HIRVATLAR VE KARADAĞLILAR KARA ULAHLAR (KARA VLAHLAR HARİÇ), 19. ASRIN SONUNDA VE 20. ASIRDA BOSNA TOPRAKLARINA (BUGÜNKÜ BOSNA HERSEK, SANCAK VE DOĞU HERSEK TOPRAKLARINA) GÖÇ EDEREK YERLEŞMEYE BAŞLAMIŞLARDI.