GÜLLÜBAHCE BOŞNAKLARI
Güllübahçe Ege bölgesinde yer alan Aydın ilimizin Söke ilçesine bağlı bir kasabadır. Güllübahçe’nin eski ismi Gelebeç’tir.734 Erkek 716 kadın nüfusuna sahiptir.
Söke’ye uzaklığı 18 km’dir.Kayıtlardan anlaşıldığına göre burada 18.yy’da Aşağı ve yukarı Gelebeç olarak adlandırılan iki yerleşim yeri varmış.Aşağı Gelebeç’te Türkler Yukarı Gelebeç’te ise Rumlar yaşamaktaymış. Köyde Boşnaklardan evvel Rumlar yaşamıştır.1922 yılında Mübadele sonrası Boşnak,Arnavut ,Makedonya ve Selanik göçmenleri yerleştirilir.Bunların yanında Bulgaristan,Karadeniz ve Konyadan göç edenler olmuştur.1955 Milet depremi buraya ağır hasar verdiği için o dönemki hükümet tarafından şimdiki yere ev yapıp taşınma teklifi edilir.Kimisi taşınırken kimisi eski yerde kalmayı tercih eder.
Güllübahçe’de okuyup meslek sahibi olan 265 kişi devletin çeşitli kademelerinde görev almıştır.Bunların 100’e yakını öğretmen 40’a yakını da TSK içinde çoğunluğu astsubay olmuştur.Güllübahçe halkının yüzde 70’e yakını memurdur.Halkt aokuma yazma oranı yüksektir.
BOŞNAKLARIN GÜLLÜBAHCE’YE YERLEŞMESİ
Bu kasabaya ilk olarak 1926 yılında Boşnaklar göç etmeye başlamıştır.1 yıl aradan sonra 1928 yılında yeniden Boşnak göçmenler Güllübahçaye yerleştirilmeye başlanır.
Bosna’dan trenle Edirne’ye ordan da İstanbul’a gelirler.İstanbul Boşnak ve Balkan göçmenlerinin ilk dağıtım yeri olarak bilinir.Başlarında Hafız isimli aralarında tek Tükçe bilen bir Boşnakla beraber gemiyle İzmir’e gelirler.Burda bir süre karantina altında bekleyen Boşnaklar ülkenin değişik yererine skan edilirler.
İşte onlardan bir grup da Söke’ye yerleşirken bir kısmı da Gelebeç yani Güllübahçe’ye yerleşir.Güllübahçe dışında Doğanbey’e yerleşitirilen Boşnaklar da olur.Fakat serin havaya alışkın oln Boşnaklar sıcağa,sıtmaya ve sivrisineğe dayanamayıp vefat eder.
Güllübahçe’ye yerleşen Boşnaklar Birferiska,Otoka,Urbizaç,Userzac,Kurja,Krupa gibi yerlerden gelmişlerdir.Günümüzde kasabada 324 Boşnak göçmeninin yanında Akköy’den gelen 63 kişi ile beraber aşağı yukarı 387 Boşnak göçmeni olduğu zikredilir.
Hilmiye Barlak’tan Kasabaya Göç Hikayesi
“Kızlık soyadım Yılmaz. Çocukluğum Yugoslavya’dan gelme. Önce Selanik’e geldik. Oradan trene binip İstanbul’a geldik. İstanbul’da muhacirhane derler, hani fakirleri beslerler, orada 15 gün durduk. 1947 doğumluyum. Buraya geldiğimizde 6-7 yaşlarında bir şeydim. 1955’de geldik. İstanbul’dan sonra, kimin akrabası varsa semt semt dağıldık. Biz Söke’de Yenidoğan köyüne geldik. Evvelce Muhacir köyü derlerdi. Belediyesi bile var. Ben buraya evlendim geldim. İşte sahibim Boşnak Ramiz Barlak. Çocuklarımız var bir oğlum, iki kızım hepsi evli. Şimdi ben yukarıdan malın başından gelirim. İki yüz kadar kır keçimiz var. Ben gelmezden evvel Rum evleri varmış. Sen ben muhacir geldin, biraz tımarladın oturdun. Sonra devlet, o tarafta deprem olacak diye aşağı ev yaptılar, aşağı göçürdüler. İşte böyle geçinip gidiyoruz.”
Kaynaklar:
-http://www.yerturk.com/yer-gullubahce-gelebec-koyu.html#ad-image-0
-. Güllübahçe Gelebeç kitabı ,İbrahim Ünlü
-https://www.yeniasir.com.tr/sarmasik/2013/02/15/latmosun-kulturel-miraslari-gullubahce-priene-doganbey
-nufusune.com