Boşnak Kültürü Yeniden Canlandırılacak » Boşnak HaberBoşnak Haber

29 Mart 2024 - 02:47

Boşnak Kültürü Yeniden Canlandırılacak

Boşnak Kültürü Yeniden Canlandırılacak
Son Güncelleme :

10 Ocak 2016 - 23:25

Boşnak kültürünün yaşatılmasını isteyen Küçükköylüler, eylem planı için bir araya geldi.

OYA UĞRAL / AYVALIK –  105 yıl önce Bosna ve Karadağ’dan gelen Boşnak Türklerinin yerleştiği,o dönemde az sayıdaki Rum ailesinin de bulunduğu Küçükköy’de,’Alaçatı projesi’yle bir süredir yeniden başlayan göç, Küçükköy Boşnaklarını harekete geçirdi. 

1912 yılında Bosna ve Karadağ’dan mübadele ile Küçükköy’e başlayan göç,son yıllarda evlerin el değiştirmesiyle bu kez de terse göçe döndü. Sosyal ve kültürel yapısında hızlı bir değişim yaşanan Küçükköy’de sokak sohbetleri yapan kadınlar ile kahvehanelerdeki kasketli yaşlıların sayısı hızla azalıyor. Boşnakların yoğun olarak yaşadığı ‘köy’de yaklaşık 60 evin İstanbul ve İzmir gibi kentlerden gelen kişilere satıldığı belirtilirken, burada yaşayan Boşnak ailelerinin de Sarımsaklı ve Ayvalık’a yerleştikleri ifade ediliyor.

KANAAT ÖNDERLERİ TOPLANDI

Ayvalık’ta Boşnak kültürünün sürekliliğinin sağlanması amacıyla Kent Konseyi tarafından üretilen proje kapsamında Küçükköy Belediye binasında bir toplantı düzenlendi.Kendisi de Ayvalıklı olan Hacettepe Üniversitesi Türk Halkbilimi Bölümü Başkanı Prof.Dr. Özkul Çobanoğlu’nun konuşmacı olarak katıldığı toplantıda Belediye Başkanı Rahmi Gençer, Belediye Başkan Yardımcısı Figen Güren,İlçe Turizm Müdürü Yasemin Gençer, Kent Konseyi Başkanı Ahmet Üzgeç,Belediye Kültür Müdürü Ersin Pılas, Küçükköylü meclis üyeleri Ali Gür, Şakir Sakarya, Fahri Güren,Firdevs Türkyılmaz,Şeref Akın,Sanat Tarihçi Berrin Akın,Boşnak kanaat önderleri ile Bosna Sancak Derneği İzmir Şube Başkanı Abdullah Gül ve yönetimi hazır bulundu.

Folkloru, mutfağı ve sosyal yaşamı ile Ayvalık’ta en belirgin kültürün Boşnak kültürü olduğu vurgulanan toplantıda, Küçükköy’de bir süredir devam eden göçle birlikte Boşnak kültürünün korunmasının ve devamının sağlanmasının amaçlandığı ifade edildi.

“Kültür Turizmi, Kültür Endüstrisi Bağlamında Ayvalık’ın Kültür Dinamikleri” konulu bir sunum yapan Prof.Çobanoğlu,çeşitli değerlendirmelerde bulundu.

VAR ETME KÜLTÜRÜ…

Prof.Dr. Çobanoğlu,kültürel korumanın yasaklarla değil,yerel kültürün güçlendirilmesiyle sağlanacağını vurgulayarak,şöyle konuştu:

“Ayvalık Türk dünyasının hemen hemen her yerinden göç almış ve bunları bir arada,birbirlerini ezmeden, asimile etmeden kaynaştırmıştır. Ayvalık bir şehrin adı olduğu kadar belki de ondan daha önemlisi bir arada yaşama,birlikte var olma ve var etme kültürünün adıdır. Bu bağlamda Ayvalık’ta Kazan Tatarları, Kırım Tatarlarından, Kafkasyalılara Çerkez, Karaçay, Çeçen, Gürcü, Azerbeycanlı, İranlı, Afgan, Türkmenden Batı Trakyalı, Giritli, Adalı (Midillili), Sakızlı, Boşnak, Arnavut, Kavalalı, Serezli, Deliormanlı, Pomak, Dobrucalı, Romanyalılara, Torbeşlerden, Manastırlılardan, Kırcaalilere, Karadağlılardan, Bosnalılara, Kosavalılara, Üsküplülere, Çamlılara, Mamuşalılara, Prizrenlilere, Priştinelilere, Ohrililere, Kavalılara, Teselyalılara, Serezlilere, Selaniklilere varıncaya kısaca Balkanların hemen her yerinden Ortadoğudan, Kafkasya, Asya ve Orta Asya’nın pek çok yerinden göç edip Ayvalık’a yerleşmiştir.

SARIMSAK TAŞI, GRANİT TAŞI

Sarımsak taşı ve değirmen taşı yapılan granit taşı Ayvalık kültürünün çok eski zamanlarından beri devam eden maddi kültürel kaynaklardır. Sarımsak taşı çıkarmanın köleler eliyle yapıldığı Sarmısaklı Badavut mevkiinde günümüzde “Karakol Dağı” olarak adlandırılan bölge bu özellikleriyle tematik bir açıkhava müzesine heykelcilik cephesiyle de işlenerek dönüştürülebilir.

MAĞARA TURİZMİ…

Sarmısaklı Badavut mevkiinde ise, Âşık Ahmet’in tarlasında yer alan mağara, mağara turizmi bakımından değerlendirilebilir.

YAZI VE YAZITLAR

Şeytan Sofrası’nın bitişiğindeki Sivritepe, üzerinde 1. Dünya Savaşı’nda konumlanan top mevzisi ve bu topu buraya çıkarmak için yapılmış olan yol, tepe üzerindeki farklı dillerdeki yazı ve yazıtlar turizm açısından dikkat çekici olacaktır.”

KÜLTÜRLER KORUNARAK DEVAM ETTİRİLMELİ

Ayvalık’ın ayrı ayrı göç hikayeleri olduğunu söyleyen Belediye Başkanı Rahmi Gençer de, “Kentin bu hikaye zenginliğinin görülmesi açısından sosyal yaşama kazandırmayı hedeflediğimiz Kırlangıç Fabrikası’na göç müzesi de planlıyoruz. Son zamanlarda Küçükköy’de yaşanan değişimin doğru yönlendirilmesi gerekiyor.Boşnak kültüründe belirgin olan düğünleri, yemek kültürü ve yaşam şekli korunarak devam ettirilmelidir. Kendi kültürüne en çok yöre halkı sahip çıkar. Köyde belediyeye ait binaları kültürel amaçlı değerlendirebilirsiniz”dedi.

Emekli öğretmen Şefkat Varol ise,babası Nazif Varol’un Sarımsaklı’da tahta barakalarla ilk turizm hareketini başlattığını söyledi.

İMARA MÜDAHALE ÖNERİSİ

Son yıllarda Küçükköy’ün popülaritesinin arttığına dikkat çeken Ali Gür,”Bununla birlikte sorunlar da oluştu ve köyden terse göç başladı.Alaçatı’dan taş getirip burada ya onarım, ya da yeni evler yapılıyor. Belediye olarak bu tür bozulmalara müdahale edilmelidir.Hatta kapı şeklinden pencere pervazına kadar Küçükköy’de herşey kontrol altına alınmalı. Halen köyde kalan yerli halka özendirici olması açısından para kazandırılmalı. Turizm çerçevesinde kendi kültüründen ürünler üretip satışı sağlanmalı.Zeytin Hasat Şenliğinde insanlar Küçükköy’ün kültüründen haberdar oldu.Öncelikle kurumsallaşmak için dernekleşmek gerekiyor”diye konuştu.

Sanat tarihçi Berrin Akın da, Sarımsak taşının kentin bedenini örten olgu olduğunu belirterek, Sarımsak taşı ile geleneksel heykel etkinliği düzenlenebileceğini söyledi.

BAKANLIK DESTEĞİ İSTENECEK

Bakanlık olarak Boşnak kültür hareketini desteklediklerini söyleyen İlçe Turizm Müdürü Yasemin Gençer ise yemek, halk oyunlarının yanında yerel el sanatları ve doğal güzelliklerin de kültür turizmi kapsamında olduğunu ifade ederek,”Proje doğrultusunda etkinlik için Kültür Turizm Bakanlığı’nın hibe kredilerinden yararlanılabilir”dedi.

Meclis Üyesi Firdevs Türkyılmaz, “Boşnak gençlerinden oluşacak folklor ekibi,otellerin düzenleyeceği özel gecelerde gösteri yapabilir.Ayrıca turistlere Boşnak lezzetleri de sunulabilir”diye konuştu.

MOSTAR KÖPRÜSÜ, BAŞÇARŞI SEBİLİ

Küçükköy Boşnaklarına destek sözü veren Bosna Sancak Derneği İzmir Şube Başkanı Abdullah Gül de,

erasmus kapsamında 23 Nisan için öğrenci değişimi yapılabileceğini, Mostar Köprüsü, Başçarşı sebili gibi Boşnaklar için önemli sembollerin maketlerinden oluşan bir park düzenlenmesini önerdi.

AKORDEONLU TEFERİÇ GÜNLERİ…

Belediye Başkan Yardımcısı Figen Güren,Küçükköy’de geçmişte düzenlenen akordeonlu Teferiç kutlamalarının Boşnak kültüründeki önemine dikkat çekerek,yeniden canlandırılması gerektiğini vurguladı.

Toplantı sonunda Bosna Sancak Kültür Derneği tarafından Başkan Gençer’e Boşnakların yoğun yaşadığı ülkeleri gösteren harita tablosu armağan edildi. Ayrıca Belediye Başkan Yardımcısı Figen Güren ile turizmci ve Meclis Üyesi Ali Gür’ün ev sahipliğinde konuklara Boşnak lezzetlerinden oluşan ikramlar yapıldı.

KAYNAK: http://www.gercekgundem.com/yurttan-haberler/181916/bosnak-kulturu-yeniden-derleniyor

YORUM YAP