Bugünkü Almanya’nın güneyindeki Kara Orman bölgesinde iki nehrin birleşmesi sonucu oluşmuş Tuna Nehri 2.850 km. doğuya doğru akarken günümüzde 10 kadar ülke toraklardan, Viyana, Budapeşte, Bratislava ve Belgrat gibi başkentlerden geçip, çok sayıda nehir ile kavuşarak sonunda Karadenize dökülür.

Slovenya’da doğup yine iki nehrin birleşmesi ile oluşan Sava Nehri 990 km. yine doğuya doğru akıp bugünkü Hırvatistan, Bosna Hersek ve Sırbistan topraklarından geçip Tuna Nehrine kavuştuğu yerde Neolitik devrin (Cilalı Taş Devri) ilk zamanlarından (M.Ö. 10.000) beri insanlar yerleşimi başlamıştır.

Ancak, Sava Nehri ile Tuna Nehri’nin birleştiği bu yere çeşitli göçlerin etkisiyle çok sayıda kabileler gelip yerleşmişse de kültürel bağlamda ilk yerleşim M.Ö. 600 yılında Trak ve Kimmerler, M.Ö. 400 yılında Keltlerin gelmesi ile başlamıştır. 100 yıl sonra M.Ö. 300 yılından sonra M.Ö. 279’DA Kelt kabilelerinden Skordiskler (Scordisci) burada Singidunum adını verdikleri bir yerleşim merkezini kurmuştur.

 

Romalılar, iki nehrin kavuştuğu bu bölgeye hakimiyetlerini Büyük İlir Ayaklanması’ndan sonra M.S. 1. yüzyılda kurdular. 1. yüzyılın sonlarında burada Romalılar askeri kamplar ve bir nehir donanma üssü kurmuşlardı. Ancak şehir gelişememiş ve yerleşim 4. yüzyıldan itibaren gerilemeye başlamış, 441’de de Hunlar tarafından Singidinum tahrip edilmiştir.

 

Singidinum 5. yüzyılın ikinci yarısında Got, Gepid ve Herullar’ın saldırılarına uğradı.

Bizans İmparatoru 1. Justinien (527-565) şehri imar etmiş ve şehrin etrafını surlarla çevirip güçlendirmiştir.

 

Avar Türkleri 568’de Bosna’ya girince o zamanki adı ile Panonia’yı ele geçirdiler. Singidinum şehri Bizanslılar ile Avar Türkleri arasındaki savaşlarda önemli rol oynamış 600’lü yılların başında Avar Türkleri, beraberindeki Skav kabileleri ile büyük bir saldırı sonucu şehir tamamen yıkıldı.

Bundan sonraki yüzyıllarda bölge, Bulgarlar, Bizanslılar ve Macarlar arasında sık sık el değiştirmiştir.

858 yılından sonra bu bölgede Belgrad adı ile bir Hristiyan merkezi kurulmuş ve çoğunlukla Macar Krallığı idaresi altında kalmıştır.

 

1354’te Nemanyiç hanedanı döneminde Stefan Duşan tarafından Belgrad ele geçirilmiş, ancak Duşan öldükten sonra şehir tekrar Macar idaresine girerek Macarların Maçva eyaletine bağlanmıştır.

1403’te Hrebelyanoviç hanedanı döneminde Knez Stefan Lazareviç şehri Macarlar’ın elinde almış ve Osmanlı Türk Orduları Sırp Despotluğuna girmeye başlayınca Knez Lazareviç Belgrad’a çekilmiş ve korunma amaçlı olarak şehrin etrafını surlarla çevirmiştir.

 

Lazareviç’ten sonra gelen Sırp despotu Brankoviç Belgrad’ı koruyamamış ve şehir tekrar Macarlar’ın eline geçmiştir.

1441 yılında karadan ve Tuna nehrinden başlatılan ve altı ay süren Osmanlı Türk Ordusu kuşatmasına Macarlar dayanmış ve şehir Türklerin eline geçmemiştir.

İkinci Osmanlı Türk kuşatması Fatih Sultan Mehmed komutasında yapılmış, Osmanlı Türk ordusu şehre yine girememişti.

 

1521 yılında Kanuni Sultan Süleyman, Bosna’dan aldığı büyük asker desteğindeki ordusu ile çıktığı Macaristan seferi öncesinde Belgrad, 1830 yılına kadar bir Türk şehri olmuş, 1830-1878 yılları arası Özerk Sırp Prensliği idare merkezi ve 1878’den sonra Sırbistan Krallığı, 1918-1929 aradı SHS Krallığı, 1929-1941 Yugoslavya Krallığı, 1945-1992 Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, 1992-2003 Yugoslavya Federal Cumhuriyeti, 2003-2006 Sırbistan-Karadağ Cumhuriyeti ve 2006’dan sonra Sırbistan Cumhuriyeti başkenti olmuştur.

 

Belgrad 1560 yılında şehir Türk-İslami hüviyet kazanmış, Evliya Çelebi’ye göre 98.000 nüfusa sahip ticari ve askeri büyük bir şehir haline gelmiştir. Şehirde 217 cami, 13 mescid, 17 tekke, 9 hadis mektebi, 8 medrese, 7 şehir hamamı, 6 kervansaray, bir han ve toplamda 3.700 dükkanı olan çarşılar bulunuyordu.

Yaklaşık 300 yıl kadar Osmanlı Türk İmparatorluğu idaresi altında kalan Belgrad’da sayısı yüzleri bulan Türk mimari eserlerinden bugüne geriye hemen hemen hiçbir şey kalmamış, Sırplar 1830’dan beri sistemli bir şekilde hepsini yok etmiştir.

Belgrad’ın 250 kadar camilerinden bugün sadece Bayraklı Camii ayakta kalabilmiştir.