BELGRAD, 191 YILDIR SIRBİSTAN’IN BAŞKENTİ AMA, SIRP ŞEHRİ DEĞİL !
Belgrad, tarihi ismi ile Singidinium 7.000 yıllık bir şehir. Bugün Sırbistan’ın başkenti olan Belgrat, 1830 yılından sonra Sırp şehrine dönüştürülmüştür. 7 bin yıllık tarihi geçmişi içinde şehir, 300 yıl kadar Osmanlı Türk şehri, Ortaçağ boyunca Macar Krallığı ve Avar Türk şehri ve Bizans şehri olmuştu. İlkçağ’da Gotlar, Hunlar, Romalılar, Antik çağlarda ise Traklar, Daçyalılar ve en eski olarak Vinça medeniyeti insanları bu şehirde yaşamışlardı.
1830 yılında Sırbistan Prensliğine özerklik verilince Sırplar, büyük bir etnik temizlik harekatı başlatmış ve 1521’den beri şehirde yaşamakta olan Türkler, Boşnaklar, Arnavutlar ve diğer Müslümanlar şehri tamamen terk etmişlerdi.
1521 yılında Osmanlılar şehri Macar Krallığı’ndan almışlar, Sırplardan almamışlardı ve Sırplar o tarihe kadar Belgrat şehrinde çok az sayıda diğer bölge halkları ile beraber yaşıyorlardı.
Roma İmparatorluğu’nun Singidumun adlı önemli bir şehri idi. Romalılardan önce Traklar ve Daçyalılar uzun yıllar bu şehirde yaşamışlardı. 6 bin yıl önce antik çağda ise Vinça medeniyeti Sava Nehri ile Tuna Nehri’nin buluştuğu yerde mevcuttu.
Evliya Çelebi ise 1660 yılında yazdığı kitabında Osmanlı Belgrad’ını bir başka deyimle nüfusun çoğunluğu olan Boşnakların Beograd’ını anlatmıştı:
“270 camisi olan ve çoğunluğu Müslüman nüfustan oluşan Belgradlılar Hanefi mezhebinden olup, Belgradlı Müslümanların tümü, saf inançları ile ibadet eden, düzenli olarak namaz kılan, içten ve dindar insanlardır. Çocukları güzel yüzlü ve güzel konuşan, düzgün bedene sahipler.
Kadınları da çalışkan, becerikli, dindar ve çok güzeller. Kızları; parlak yıldızlar, her biri sağlam bir inci tanesi ve açılmamış bir tomurcuk gibidir. Onların güzel ve sağlam karakterleri var. Bu kızlar periler kadar güzeller. Bu kızlar evleniceye kadar ailesi dışındaki erkeklerin yüzünü görmezler, babalarından başka bir erkek sesi de duymazlar.”
Evliya Çelebi’nin kitabında yazdığı 270 camisi ile Osmanlı şehri olan Belgrad, sözde “özgürlükçü ve demokratik” Sırp isyancılar tarafından vahşice yıkılıp, yakıldığı gibi Boşnaklara bilinçli bir şekilde etnik temizlik ve bugünkü tarifi içinde soykırım yapıldı.
Belgrad’ın düşmesi ve teslimi esnasında Müslümanların çoğu katledildi veya Bosna’ya sürüldüler. Sonraki yıllarda da aynı ve daha acımasız bir şekilde Bosna’ya yerleştikleri bölgelerden özellikle de Ferhad Paşa Sokoloviç’in mirası olan Boşnak şehri Banya Luka da dahil Bosna’nın % 49’undan kovuldular.
1992-1995 yıllarında Bosna Herseke yapılan saldırı, Srebrenica Boşnak Soykırımı ve katliamlarda öldürülen 220 bin Boşnakı; 1804’te başlatılan Sırp isyanları, 1807’da Belgrat Boşnak soykırımı, 1830’da Sırbistan’a verilen özerklik, 1844’te oluşturulan büyük Sırbistan projesi ve “svuđe i svi Srbi” ırkçı zihniyeti, 1862’de Ortodoks Boşnakların Sırplaştırılması, 1878’de Sırbistan Krallığı kurulması, 1913’te Sancak Bölgesi’nin işgali ve Sancak’taki Boşnak soykırımı, 1941-1945 arası 2. Dünya Savaşı Boşnak Soykırımı’nın (108 bin Boşnak öldürülmüştü) halkaları ve devamıdır.
Alıntı : 1660 yılı Evliya Çelebi’nin Belgrad notları
NUSRET SANCAKLI FACEBOOK SAYFASINDAN..
