Hazırlayan: Zeynep Išıl Hamzić Boşnak Medya
Geçen yıl toplanan materyaller ve resimlerle birlikte Saraybosna’da açılan İnsanlı’ğa Karşı Suç Müzesi (Museum of Crimes Aganist Humanıty and Genocide) 1992-1995 yılları arasında Bosna’da yaşanmış ve en uzun kuşatma altında kalan Saraybosna da ki katliamların gün yüzüne çıkması ve unutulmaması için açılmıştır.
Müze, Bosna’nın kaderinin yazıldığı en zor zamanları anlatan katliamların ve soykırımın acı hatıralarını, Bosna savaşının karakterlerini zengin bir arşiv ve materyallerle sunmaktadır.
Bosna’da ki katliamlarda hayatta kalmayı başaran Redžep Karišik, Mostar da ki bir toplama kampında Sırplar tarafından esir tutulmuş ve kelepçelenerek işgencelere maruz kalmış.
Redžep Karišik, Sırp askerler tarafından 1992 yılı yazında esir alındığını, önce Mostar yakınındaki Sutina’da, ardından Vrapcici’de esir tutularak işkence gördüğünü ifade etti.
Vrapcici’de esir sayısının günden güne arttığını kaydeden Karisik, “14 Haziran gecesi başka bir yere gideceğimiz söylendi. Minibüse bindirildik. Minibüse ilk girenler arasındaydım. On dakikalık yolculuktan sonra orman yoluna saptık. İçimden bir ses ölüme gittiğimizi söylüyordu. Kısa bir süre sonra kapılar açıldı. Sonra silah sesleri ve çığlıklar.”Karišik , o gece kurşuna dizilenler arasında bir tek kendisinin hayatta kalmayı başardığını söyleyerek sağ olduğunu fark ettiklerinde Sırp askerlerinin “Seni başka bir şekilde öldüreceğiz” diyerek bir depoya götürdüklerini anlattı.
Küçük bir odaya kapatılıp, odadaki kalorifere kelepçelendiğini belirten Karišik, üzerinde taşıdığı kibritle odayı aydınlatmayı başardığını ve odanın aydınlanmasıyla her yerin kan içinde olduğunu gördüğünü söyledi.
Karısik, kelepçenin eline bol geldiğini ve ortasındaki demiri kıvırmaya başladığını ifade ederek “Bir süre uğraştıktan sonra kelepçeyi koparmayı başardım. Odadaki pencereden dışarı çıkıp ormana doğru koştum.” dedi.
Savaşın hatırası olarak her zaman yanında taşıdığı kelepçeyi müzeye teslim etmek için Saraybosna’ya geldiğini söyleyen Karišik, “Gelecek nesillerin kimseye güvenmemesi gerektiğini düşündüğüm için bu kelepçeleri sakladım. Kelepçeleri yaşananların unutulmaması ve daha çok insanın gerçekleri görmesi için müzeye bağışlıyorum.” ifadesini kullandı.
Mostar’da 1992 yılında yapılan katliamda 114 Boşnak ve Hırvat, Sırp askerleri tarafından kurşuna dizilmiş ve aralarından sadece Karisik hayatta kalmayı başarmıştı.
Kaynak:UKID
