Sancak’ta sadece Pripolye, Plyevlya, Biyelo Polye, Priboy, Syenitsa, Yenipazar, Rojaye ve Plav-Gusinye’de çok sayıda Boşnakların Orta Çağ ataları Boşnyaninlere ait mezar taşları Steçak bulunuyor.

   BİRİLERİ SANCAK BOŞNAKLARI İÇİN KARADAĞLI İMİŞ, MÜSLÜMAN SIRPLARMIŞ DİYE SÖYLEYİP DURUYORLAR AMA, BİNLERCE MEZAR TAŞI STEÇAKLAR ONLARI DOĞRULAMIYOR !

    Paylaşımdaki Steçak fotoğrafları Koçerin Nekropolü ve Pripolje’yenin Gornji Mamići, Široki brijeg mahalinden.

Orta Çağ’daki Bosna Devleti, Hum bölgesi’nin (Doğu Hersek ve Batı Sancak ile Batı Karadağ) taş oymacıları gerçekten taş oymacılığında usta idiler ve yüzlerce yıl çatlamadan kalabilen kaliteli taşları bulup kullanmışlar.

Boşnyanilerin mezar taşları Steçaklar üzerindeki sembolizm (çizilen şekil ve motifler) oldukça mucizevi olmalarına rağmen tuhaf olan, bir tarihçiden, arkeologdan, etnologdan daha ciddi hiç kimsenin bu konuyu ele almamış olması. Bešlagić, Vencel, Benac ve diğerleri bu konuya biraz değindi, ancak pratikte hiç kimse bu sembollerin anlamını tamamen yorumlamadı. Elbette bunun sebebi birilerinin kendi uydurdukları tarihin çökmesinden korkuyor olmasıdır. Bu sembolleri anlayana kadar Steçak mezar taşlarının bize ne anlattığını tam bilemeyeceğiz. Bu sır, birilerinin o sembolleri, şekilleri, çizimler, motifleri ve resimleri çözmesini ve halka açıklamasını bekliyoruz.

Örneğin; 3. fotoğraftaki steçak üzerindeki hilal, artı işareti ve yaşam çiçeğinin iç içe geçmiş bir dairesi veya güneş, kalkan ve kılıç ile ne anlatılmak isteniyor ?

Artı (+) işaretini ele alalım. Doğu ve uzak doğu dünyasında bu işaret, bu dünya için dört yönden gelen yolların kesiştiği ve insanların bir araya gelip toplandığı yeri temsil ediyor. Öteki dünya için ise mahşer gününü. Hilal ise İlirlerin çok sık kullandığı bir sembol.

Ay, yarım ay veya hilal; yeniden doğuş mitolojilerinin ve sembollerinin temeline dayanır. Yeniden doğuş’ fikrinin en arkaik arketipi ve simgesi ay ve atın safhalarıdır. İnsan en eski çağlardan bu yana sonsuz yaşamın sırrını bulmaya çalışmıştır. Ay’ın evreleri, ilk ayın görünüşü, hilal, ayın büyümesi, dolunay, küçülmeye başlaması, üç gün yok olduktan sonra tekrar görünmesi, yeniden doğuş ve döngü kavramının geliştirilmesinde büyük rol oynamıştır.

(Fotoğraflar; Emir Medanhociç’ten alıntı.)