Zeynep Işıl Hamziç.1992-1995 yılları arasında Savaş Tarihinin en uzun kuşatması Saraybosna’da yaşandı.
44 ay süren kuşatmada çoğu sivil yaklaşık 12 bin kişi öldü. Boşnaklar kuşatmayı aşmak için Saraybosna havalanı altından bir tünel kazdılar böylece karşıya silah, yiyecek kimi zaman da insan taşıdılar.
Sırp birliklerinin 6 Nisan 1992’de Başkent Saraybosna’yı kuşatmasının 25. yıl dönümünde, şehirde bir dizi anma programı düzenlendi.
II. Dünya Savaşı’nda da 6 Nisan 1945 tarihinde Nazi Almanyası’nın işgalinden kurtulduğu için “Saraybosna Şehir Günü” olarak da kabul edilen bu günde, hem kuşatma sırasında hem de Nazi işgali boyunca hayatını kaybeden kurbanlar anıldı.
Şehir merkezinde, II.Dünya Savaşı’nda hayatını kaybedenler için yapılan Sönmeyen Ateş Anıtı’ndaki törene katılan Saraybosna Büyükşehir Belediye Başkanı Abdulah Skaka, tarih boyunca büyük güçlere karşı mücadele veren Saraybosna’nın daima ayakta kalacağını vurguladı.
6 Nisan tarihinin Saraybosna tarihi açısından birçok anlam taşıdığına işaret eden Skaka, Saraybosna’nın faşizme galip geldiği tarihin üzerinden 72 yıl, modern tarihin en uzun kuşatmasının başladığı tarihin üzerinden ise 25 yıl geçtiğini söyledi.
Skaka, “Birçok saldırıya, birçok zorluğa göğüs geren Saraybosna, ayakta kaldığını ve daima ayakta kalacağını kanıtlamıştır. Saraybosna açık ve çok etnikli bir şehirdir. Umarım gelecekte de hep öyle kalır.” dedi.Törene ayrıca,Türkiye’den de konuklar katıldı.
Saraybosna’daki 2. tören, Bosna Hersek’in ilk Cumhurbaşkanı merhum Alija İzetbegovic’in kabrinin de bulunduğu Kovaçi Şehitliği’nde düzenlendi.
Saraybosna Kantonu Gazi İşleri Bakanı Muharem Fiso, burada yaptığı açıklamada, bugün Saraybosna’nın kurtuluşunda önemli rol oynayan şehitler için toplandıklarını belirterek, “Burada yatan şehitler Saraybosna’yı kendilerinden bile çok sevdiler.” diye konuştu.Kuşatma sırasında Saraybosna’da hayatını kaybeden çocuklar için yaptırılan Saraybosna Çocukları Anıtı’nda da anma töreni düzenlendi.
6 NİSAN’DA SARAYBOSNA’DA NE OLDU?
6 Nisan, Saraybosna için hem iyi hem de kötü anıları içinde barındırıyor.
Saraybosna, II. Dünya Savaşı’nda 6 Nisan 1941’de Nazi Almanya’sı tarafından bombalandı. Saraybosna, eski Yugoslavya ordusunun işgalci kuvvetlere karşı başlattığı operasyon sonucu, 4 yıl sonra yine aynı gün, 6 Nisan 1945’te düşman işgalinden kurtarıldı.
1941-1945 arasında işgalcilerle yapılan mücadelelerde 7 bin 92’si Yahudi olmak üzere 10 bin 961 Saraybosna’lı hayatını kaybetti.
Saraybosna, 6 Nisan 1992’de yeniden saldırıya uğradı. Sırp birlikleri tarafından kuşatılan ve her gün bombalanan kent, 31 Temmuz 1995’e kadar kuşatma altında kaldı.
Kuşatma boyunca bin 601’i çocuk olmak üzere 11 bin 541 sivil hayatını kaybetti, kentteki tarihi ve kültürel eserler ve altyapı büyük zarar gördü.
Kaynak:Dünya Bülteni
