Emina’nın Ölmeyen Şarkısı

“Yüz yıl önce, Mostar’ın ün salmış şairi Aleksa Şantiç, Mostar güzeli Emina Sefiç’in (daha sonra evlenip Koluder soyadını almış) güzelliğinden esinlenerek Emina şarkısının sözlerini yazmıştır.Ünlü şair Aleksa Santic kapı komşularıymış.

Şantiç’in, Emina ile tek bir kelime bile konuşabilmiş olduğunu söylemenin çok zor olduğunu anlatıyorlar. Emina’nın torunun kızı Alma Ferovic de , Elton John ve Allah-Rakha Rahman ile çalışmış bir sopranoymuş aynı zamanda.

Emina, yaşlı Hafız Emin Sefiç’in kızıydı. O zamanın adetlerine göre ki bunlar kanun gibiydi, bir genç kız, başını kaldırıp da bir erkeğin gözüne bakmaya, hele hele onunla konuşmaya cesaret bile edemezdi. Emina, diğer bütün Mostarlı kızlar gibi güzeldi fakat o hem güzelliği ve hem yüzündeki karakteristik gülümsemesi ile diğer kızların arasında sivriliyormuş.

Çok kimse hala: onun asil duruşunu, yumuşak gülüşünü ve aydınlık yüzünü anımsıyor. Üstelik öylesine bir sadeliğe sahipmiş ki hiçbir davranışıyla zengin bir ailenin kızı olduğunu ortaya koymuyormuş.

Belirtildiği üzere, Emina’nın babası, delikanlıların kızıyla giderek daha fazla ilgilendiğini işitince, evin ve avlunun dışına çıktığı zaman kızına, ferace giymesini emretmişti. İtibarlı ve zengin Tüccar Avdaga Koluder, Emina’yı babasından ister. O zamanlar bu ağa, Mostar’a ilk radyoyu ve otomobili getiren şehrin en büyük tüccarıymış. Belirtildiği üzere Emina, onu daha önce hiç görmemiş olmasına rağmen, ebeveynleri bu evlilik için kızın rızasını alma gereği duymamış. Gelin görün ki her şeye rağmen, Emina’nın mutlu bir evliliği olmuş.

Dünyaya getirdiği on dört çocuktan çoğu yaşamamış. Günümüzde Emina’nın kökünden olan bazıları, Mostar ve Sarayevo’da hâlâ yaşıyor, bazıları da dağılmış oldukları dünyanın dört bir tarafında yaşamlarını sürdürüyorlar.

Güzel Emina artık yaşamıyor.83 yaşında 1960 yılında ahrete göç etmiş. Onun muhteşem güzelliğinden geriye, hatıralar ve hiçbir zaman ölmeyecek olan aşağıdaki şarkısı kalmış.

 

EMİNA

Sinoć, kad se vratih iz topla hamama,

prođoh pokraj bašte staroga imama;

Kad tamo u bašti, u hladu jasmina,

S ibrikom u ruci stajaše Emina.

Ja, kakva je pusta! Tako mi imana,

Stid je ne bi bilo da je kod Sultana.

Pa još kada šeće i plećima kreće,

Ni hodžin mi zapis više pomoć neće!

Ja joj nazvah selam. Al’ moga mi dina,

Ne šće ni da čuje lijepa Emina;

Već u srebrn ibrik zahvatila vode,

Pa po bašti đule zalivati ode.

S grana vjetar duhnu, pa niz pleći puste

Rasplete joj njene pletenice guste.

Zamirisa kosa, ko zumbuli plavi;

A meni se krenu bururet u glavi!

Malo ne posrnuh, mojega mi dina!

Al’ meni ne dođe lijepa Emina.

Samo me je jednom pogledala mrko,

Niti haje alčak, što za njome crko!

Aleksa Šantić

Dün akşam, dönerken sıcacık hamamdan

Geçtim yaşlı imamın bahçesinin yanından.

Birde baktım ki ıssız bahçedeki yaseminleri

Elindeki ibrikle Emina, sulayıverdi.

O sessizlik içinde nasıldı ah! Dinime imanıma,

Hiç kimseyi utandırmazdı, Sultan’ın yanında olsa da.

Bir de gezinmeye başlayıp da omuzlarını oynatınca,

Artık hocanın yazdığı muska bile yardım edemezdi bana.

Ben, ona selam çağırdım! Fakat dinime imanıma,

Duymak bile istemedi güzelim Emina;

Elindeki gümüş ibriğe su doldurmuştu bile

Gülleri sulamaya gitti hemen bahçenin dibine.

Dalların üzerinden esen rüzgâr ıssız omuzlarının üzerinden

Sık örülmüş örgülerini açıverdi.

Mavi sümbüllerin kokusu gibi bir koku yayıldı saçlarının üzerinden

Benim ise başıma doğru bir sıkıntı geldi, başım dönüverdi.

Az kaldı ayağım kayıp sendeleyecektim, dinime imanıma

Fakat bana doğru bir adım bile atmadı güzelim Emina.

Sadece bir kez bana öylesine kötü bir bakış attı,

Ben uğruna çatlamışım, umurunda bile olmadı!

Aleksa Şantiç

İkinci Dünya Savaşından sonra aşağı mahalleden Mostarlı Sevda Katica bu şiire ilave olarak bir dörtlük yazmış, ünlü şarkıcı Himzo Polovina ise bu dörtlükle birlikte şarkıyı bütünüyle söylemiştir.

Umro stari pjesnik, umrla Emina,

Ostala je pusta bašta od Jasmina.

Salomljen je ibrik, uvelo je cvijeće,

Pjesma o Emini nikad umrijet neće.

Yaşlı şair ölmüş, Emina da göçmüş,

Issızlaşan yaseminli bahçe çoktan çökmüş.

O eski ibrik kırılmış, çiçekler solmuş denecek

Fakat Emina’nın şarkısı, hiçbir zaman ölmeyecek.

Kaynak: balkanaktuel.com
Saffet Atalay’ın yazısı