BOŞNAKLARDA  AİLE YAPISI

Aile,Türk-İslam toplumunun temelidir.Boşnaklar için de bu genel anlayış aynıdır.

Çekirdek aileden büyük aile yapısına geçişin 1.kuşaklar döneminde geliştiği görülür.Bunun nedeni ,mübadelenin neden olduğu toplumsal psikoloji,fakirlik nedeniyle yeni evlerin yapılamayışı ve arazilerin parçalanmasının engellenmeye çalışılması olabilir.

İlk göçmenlerde bayanların daha erken yaşta evlendiği görülsede ,erkeklerin ise biraz daha yaşlı evlendikleri görülür.Daha sonra evlilikler daha ileri yaşlarda olmuştur.

Boşnaklarda çok eşliliğe ve AKRABA EVLİLİĞİNE rastlanmaz.7 kuşak geçmesi ön görülür hatta komşu çocuğu ile bile evlilik hoş görülmez çünkü komşuya akraba gözüyle bakılır.

Göç sonrası Türkiye’de ki yerli nüfusla Boşnaklar arasında evliliklerin pek olmadığı anlaşılmaktadır.

Boşnaklar,kadına değer vermediklerine inandıkları yerlilere kız vermek istememişler,yerliler de kültürlerini çok yabancı buldukları Boşnak göçmenlerine karışmak istememişlerdir.

Ancak zamanla bu anlayış yıkılmıştır.Bugün Boşnakların ve diğer unsurların büyük ölçüde karıştığı ve saf Boşnak olan 3. ve 4. kuşakların büyük ölçüde azaldığı görülmektedir.

Anadolu’da yaşayan diğer etnik kültürler arasında “Boşnağa kız ver ama Boşnaktan kız alma ” diye özetlenebilecek bir anlayış vardır.Bunun nedeni Boşnak erkeklerin eşlerine çok değer vermeleri ve uyum göstermeleridir.Boşnaklar da gelinler el üstünde tutulur.Ailelerinden bu terbiyeyi alan Boşnak kızlarının ise ,Boşnak olmayan ailelere gelin gitmeleri durumunda kendilerini ezdirmeyen ve aileyi ilgilendiren meselelerde karar alma sürecine katılmak isteyen duruşlarını devam ettirmeleri yadırganabilmektedir. Boşnaklar cami de kıyılan dini nikah önemlidir.

Boşnak düğünlerinin en önemli özelliklerinden biri, hemen hemen her düğünde icra edilen,daha önce de ifade edildiği gibi adına “kolo” denilen halayların herkes tarafından çok sevilmesidir.Boşnak düğünlerinde halay, toplumsal dayanışmanın ve bir noktada bir göçmen grubu olarak Boşnakların kader birlikteliklerinin en güzel ifade biçimlerinden biridir. Halaya katılanlar arasındaki uyum, bunun en güzel gösterimlerindendir.Düğünlerde icra edilen müzikler ve danslar hem Anadolu düğünlerinden
hem de bugün için bile Bosna’da yapılan Boşnak düğünlerden izler taşımakta.Boşnaklar sevdalinkaları çok severler.

Bugün için bile sevdalinkalar Bosna Hersek’te ve neredeyse tüm Balkanlarda çok popülerdir.

Kaynak: Uştipaktan Sevdalinkalara Boşnaklar s.112-113