Aileye yeni katılan bebek,Boşnaklar için çok önemlidir.O sülaledeki en son ferttir,en yeni nesildir.Bebek doğduktan sonra anneyle birlikte kapının eşiğine dahi çıkmaz.40 gün boyunca bebek için Yasin duası okunur.Eğer bebek erkekse,ailenin yakın akrabaları her akçam bebeğin evine giderler,eğlence düzenlenir ve sohbetler yapılır.Şednsitsa denen bu toplantıların sadece erkek bebek için yapılması üzücü.Ancak sürekli savaşlar ve katliamlarla nesli yok edilmiş erkek nesil düşünülürse,Boşnaklarda erkeğin değerli olması normaldir.
Bebeğe 41.Yasin duası için ailede küçülk bir tören yapılır ve bunu anneanne yapar.Bebeğe yatağı,yastığı,yorganı ve kıyafet bohçasını anneanne hazırlar.Ailenin yakın akraba ,eş-dost ve arkadaşları davet edilir.Bebeğin sağlıklı ve hayırlı evlat olması için dualar okunur.Annelerimizden ve onların da annelerinden kendi anne ve anneannelerinden görerek devam ettirdiğimiz bir çeşit bebek mevlüdü programına BABİNA denir.
Babinada duayı okuyan kişi bunu Allah rızası için yaptığından dolayı kesinlikle para verilmez.Önceden bu kişiye hediye hazırlanır ve toplantı sonunda giderken de verilir.
Dualarla bebeğe ” Hoşgeldin Dünyamıza ” denir,gelen konuklar ailenin bu son ferdine tanışma hediyesi getirirler.
Altın ya da para takanlar bebğin kundağının içine bırakırlar.Eğer hediye alınmışsa bebek yatağına bırakılır.Boşnaklarda aile büyükleri her zaman değerlidir .Onlara da gözünüz aydın anlamında ufak hediyeler verilir.Namazlık,tülbent,havlu,çarşaf vb.
(NOT: Bende Fatma hn yazısına bir şey eklemek istiyorum çünkü bizde ayrıca her doğan çocuğa bir ağaç fidanı ekilir ve o ağaca bebeğin ismi verilir, mesala ben doğduğumda anneannem erik ağacı dikmiş ve ismine zeynep ismini vermişti zeynep’in ağacı budanması lazım yada zeynep’in ağacındaki erikler toplanması lazım gibi zikredilirdi.Anneme sorduğumda bana şöyle demişti;Biz Boşnaklar doğayı ve ağacı çok severiz kızım evin en yaşlı kişisi küçük bir fidan eker ve bebeğimiz bu ağaçla birlikte büyüsün köklensin,boylansın,güçlensin meyve versin, ailesine kolkanat gersin ve gölge olsun…..Bende aynı şekilde çocuklarım için annemle ağaç ektik çünkü anneannem vefat etmişti ve evin en büyüğü annemdi. Zeynep Işıl Hamziç.)
Dua bitince annesi,Dimjasını giyerek bebeği duayı okuyanın kucağına bırakır.O da kucağında 3 kez sallayarak ailede varsa babaannenin kucağına götürür sonra da anneannesi alır.Bebek en son misafirlere gösterilir.Bu arada gülsuyu dökülür.
Daha sonra ikramlara geçilir.Bebek için KAYNAR denen içecek dağıtılır.Ev halkı konuklara mutlaka Biryan -Pita ve Hurmitsa yapar.Davetlilerin kendi yaptıkları pasta ve kurabiyeler de dağıtılır.Bu,Boşnaklardaki dayanışma örneğidir.30-40 kişinin katıldığı bu toplantılarda sohbet hiç bitmez.
Babina sonrası bebek,ailede değer verilen ilk kişiye gider ve bebek gittiği kişiye hediyesiyle gider.Kapıda evin genç kişisi bebeği alır ve ailenin en büyük üyesinin kucağına verir.O da bebeğin tatlı dilli olması için şeker,ak saçlı bir ihtiyar olması için de başına un sürer.Kundağına da sağlıklı büyümesi dileğiyle yumurta koyar.
Günümüzde babina toplantılarının yeri ve uygulaması maalesef değişmiş durumda.Evlerimizin küçülmesi,eşyaların çoğalması nedeniyle bu toplantılar restoran türü yerlerde yapılmakta.Bu tarz toplantılarda da herkes farklı masalarda oturduğundan sohbet tadı olmamaktadır.Bu da aile sohbeti sıcaklığı sağlamamaktadır.Güzel yanları da var tabii ( Edtörün Notu: Kadınlar için yemek işkencesi yok Ş.K)
Bebekler için süslü şekerli biblolar,resim çerçeveleri vb dağıtılması ve “Bebek Anı Defterine ” o günle ilgili hatıralar yazılması gibi.Yıllar sonra bebek bu hatıraları okuduğunda belki de yazanların çoğu hayatta olmayacaktır.
Fatma GÜLKAN
Kaynak: http://blog.milliyet.com.tr/babina-nedir—-/Blog/?BlogNo=359628
