( Mehmet Özen’in anlatımıyla )

   Söke aydın ilinin ilçesi olup Kemalpaşa ve Cumhuriyet mahalleleri yoğun olmakla beraber Güllübahçe,Doğanbey,Yenidoğan,Özbey,Savuca,Akköy ( Didim ) ‘de Boşnak nufusunu barındırır.

   Boşnakların Söke’ye ilk yoğun göçü 1916-1917 yıllarında olur ve bunlar Kemalpaşa mahallesine yerleştirilir.Vehbi Kahya ve Parkçı Murat bu ilk kafilede gelenler arasında hatırladığımız isimler.1926-1927 ve 1950 sonrası gelenler olmuştur.

Özen’in ailesi Mehmet Buğday 1926 yılında Bihaç’tan ,önce İzmir Limanı ordan da Söke Savuca köyüne yerleştirilir.1o gün boyunca burada cami avlusunda çadırda bekleyen aileye Doğanbey Köyü iskan yeri olarak gösterilir.Ancak aile lideri bu teklifi reddedince köye geri dönerler.Özbey köyüne yerleşirler.

  Boşnaklar o dönemdeki iskan memuru Postacı Hilmi beyi kendilerine sahip çıktığı için çok sever.Her ne kadar iskan hakkını reddetseler de Hilmi bey kitabına uydurup aileye 45 dekar araziyi Kıztımarı’nda arazi ayarlar. Aile 1952 yılında Söke Cumhuriyet mahallesine yerleşir.

   Sökeli Boşnaklar muhafazakarlıklarını kılık kıyafette kadın erkek ilişkilerine yansıtmaz,gençlerin flört ve şakalaşmalarına esnek yaklaşırlardı.Boşnak kızlar tarla dışında başları açık gezerlerdi.

   Sökeli Boşnaklar akraba evliliği yapmama konusunda çok hassastır.Görücü usülü pek yok ve gençlerin tercihlerini aileye bildirmeleri yeterlidir.Kız alıp vermede uzun boylu değişen bir adet yoktur.İsteme gerçekleştikten sonra nişanda bohçalar değiştirilir.Her Boşnak kızının mutlaka çeyiz bohçası olurdu.Hem nişan hem düğün kadın erkek bir arada yapılır.Kemalpaşa  Mahallesinde akerdeoncu Salih olarak bilinen kişi hemen her düğüne çağrılırdı.

   Sökeli Boşnaklar içkiyi sever.Özellikle kendi yaptıkları Erik rakısı önceliklidir.Düğünlerde “Meydancı “ düğünü yönlendirir ve aksamaması için çaba gösterirdi.

    Düğün evinin görevlendirdiği bir bayan gelen hediyeleri yüksek sesle söyler ve herkesin ne getirdiği ortaya çıkardı.Resmi ve dini nikah geçerli olup bu konuda hassas olunurdu.Damat gerdek odasının kapısına kadar götürülüp sırtından vurularak içeri yollanır.

     Bu güzel adetler dışında Sökeli Boşnaklar hakkında bilgi vermeye devam edelim.. Çiftçilik en yaygın meslek olup günümüzde inşaat ustaları Sökede adlarını duyurmuşlardır.Bunun yanında hayvancılık da yaygındır.

    Sökeli Boşnaklar arasında hamur işleri çok yaygın olup sebze yemekleri pek yapılmaz.Börek,Katmer ve kaçamak bilinen beli başlı yiyeceklerdir.Ancak Giritli komşuları Söke Boşnaklarını sebze yemeğine alıştırmışlardır .