ŞİLE ( YENİKÖY ) BOŞNAKLARI
Şile, İstanbul’un Anadolu yakasında, Karadeniz sahilinde şirin bir tatil beldesidir. “İstanbul’un Bodrumudur” diyebiliriz.Köy,Şile’ye 9 km ,İstanbul’a 65 km mesafede bulunur. Nüfusu 449 olan köy önceleri yeşillikler içindeki keskin virajlarıyla uzun ama dinlendiren yolculukların yapıldığı Şile yolu, yeni yolun (Karadeniz yolu) yapılmasıyla daha kısa bir mesafe haline gelmiştir.Mesafenin kısalması gidiş-geliş oranını arttırsa da doğal güzelliğin yok olmasına da neden olmuştur.
Köy 1902’den beri aynı adı taşımaktadır.Daha önce Kabakoz köyüne bağlıyken 1951de köy statüsüne getirilmiştir.
.Şile’nin Boşnakları Yeniköy’de yaşarlar.Köyün girişinde kiliseden bozma bir yapının olduğunu görürüz. Bu yapı bize eski bir Rum köyü olduğunu gösterir. Rivâyete göre köyü kuranlar 1770 Orlov isyânından sonra Taşköprü köylerinde hâli hazırda oturan veya Moradan sürgün olan Rumların bir müddet oturduğu Taşköprüden sonra kurduğu köydür. Helence biliyor olmaları ikinci rivâyeti güçlendirir. Yukarı ve Aşağı mahallesi bulunan köyde konuşulan helence kaba geldiği için Şiledeki Rum cemaâti Yeniköylülere ”kenaya” (dağlı) gibi dışlayıcı tâbirde bulunurmuş. 1914-1918 arası 7000 Rum Şileden Eskişehre sürülmüştü. (Târih: 19/M /1335 (Hicrî) Dosya No:16 Gömlek No:44 Fon Kodu: DH.EUM.3.Sb) Köyde halen Kilise Kalıntısı Vaftiz Yeri,Osmanlı hamamı ve kilise kalıntısı vardır.
Kandıra’nın Yeniköy karyesinden oldukları anlaşılan Praskoh ile Sotiri nam şahısların Kandıra’dan alıp götürdükleri un ve arpa yükleriyle ele geçirildikleri yazmaktadır.
Köy 1924 yılında Abdurrahman Akova tarafından köy iki hane olarak tekrar kurulmuştur. Yeniköy’ün tekrar kurulması nedeniyle bu ismi aldığı tahmin edilir. Günümüzde Yugoslav göçmenlerinin yoğunlukta olduğu bir köydür. Köyde yaklaşık yüz on hane bulunmaktadır. Turizm potansiyeli tarihi kalıntıları ve doğal güzellikleri ile fazladır. Bunun dışında ormancılık ve hayvancılık geçim kaynaklarıdır. Şu anda ise köyün tamamını Boşnaklar oluşturmaktadır. Boşnaklar buraya en çok Sancak-Kolaşin bölgesinden gelmiştir. Tutin ve Novipazar’dan da çokça Boşnak vardır. Köyün gençlerinin çoğu, Şile Belediyesi’ne ait yerlerde çalışırlar. Özellikle yazın cankurtaran olarak Şile plajlarında “boy” gösterirler. Korza yapılan caddede uzun boylu ve yakışıklı gençlere rastlarsanız bilin ki bunlar Yeniköylü Boşnak gençleridir. Güzel Boşnak kızlarını soracak olursanız onlar da Küçükköy ve Yıldırım’a gelin gitmişlerdir.Yazları Küçükköy Yıldırım ve Pendik Boşnakları Şile‘de tatil yaparlar.
BOŞNAKLARIN KÖYE YERLEŞMESİ
1770 Orlov İsyanı sırasında İzmit Sancağı’nın Gekbuze kâzasının Taş Köprü nâhiyesinde isyan hareketlerine katılıp, daha sonra buralardan kovulan Rumların kurduğu köy ano (aşağı) ve kato (yukarı) köy olarak tertiplenmiştir. Şile içindeki Rumlardan farklı olarak daha çok ziraat ve hayvancılıkla uğraşan Yeniköy Rumları daima silahlı dolaşırlardı. Kendilerine has Rumca aksanlarından dolayı Yeniköylü oldukları hemen anlaşılir Dağlı ve vahşi manasında Kenaya denirdi. Milli Mücadele yıllarında Deli Yanni, Anasti, Todori ve bir Yunan astsubayı tarafından kurulan Kaçaros Çetesi, diğer Müslüman köylerinde zulümler yapmışlardır. 1918-1928 yılları arasında yerleşime kapatılan bu köye 1928 yılında Karadağ İşgali altındaki Sancak yöresinden Boşnaklar yerleştirilmiştir.
Köyde Muslic,Şahoviç,Babaiç,Hot,Balota,Dautovic ve Rovçani gibi ailellerin oluşturduğu 100 kadar hanede Boşnak vardır. 1700’lerden 1922’lere kadar bir Rum köyü olan Yeniköy, 1924 yılında şimdiki Karadağ sınırlarında bulunan Bijeolo Polje – Pavino Polje ve Şahovici bölgesinde karadağlı çetniklerce yapılan Şahovici katliamından sonra yine Osmanlı döneminde Şile bölgesinde Askerlik görevini yapan Abdurahman Akova’nın Ailesini getirmesiyle kurulmuş bir Boşnak köyüdür.İlk etapta 1928 yılında Abdurrahman Akova eşi Emine Akova, Şahovici katliamında kocası öldürülen kız kardeşi Sevda Arslanalp ve onun çocukları Abti, Vehbi, Hamdi ve yine akrabası Yusuf Mert ve çocuklarından oluşan 3 aileli olarak kuruldu.
ŞAHOVİÇİ KATLİAMI
1924 yılında sadece Šahovići ve Pavino Polje köylerinde 2.400 Müslüman Sancaklı hunharca katledilmişti. Šahovići’deki ve Pavino Polje’deki olaylardan sağ kurtulmayı başarabilen Sancaklı Müslümanların çoğu bir daha o bölgelere dönmemiştir.Boşnaklar bu bölgelerden çekilirken evlerini ve diğer varlıklarını ya çok cüzi miktarlar karşılığında satmışlar ya da çoğunlukla hiçbir karşılık almadan öylece bırakmışlardır. Köyde yaşayan ailelerin çoğu o katliama tanık olanların torunlarıdır.
Eğer birgün yolunuz Şile’ye düşerse Yeniköy’e
uğramadan gitmeyin. Hemşehrilerini iyi ağırlamasını bilen bir Boşnak köyüdür.
Saygılar….
Kaynak:
-bosnasancak.net forum- Wikipedi
-Türkiyenin Sadık Vatandaşları Boşnaklar ,Sait Kaçapor
-Turkcebilgi.com
-wikipedia.comhttps://nisanyanmap.com/?yer=17280&haritasi=yenik%C3%B6y
–
Düzenleme: Boşnak Medya
