Hazırlayan: Eldina SELİMOVİÇ
BOŞNAK MEDYA BOSNA HERSEK TEMSİLCİSİ
İvo Andrić
İvo Andrić 9.10.1892. yılında Travnik da doğdu. Çocukluk Vişegrad da geçti ve ilkokulu burada bitirdi. Lise eğitiminden sonra, Sloven edebiyat ve tarih bölümü okudu .Zagreb,Viyana ve Krakow ‘da okudu. İvo Andrić Graz da doktor tezi verdi. Doktora tezi isim “Osmanlı kuralları üstünde Bosna ‘da manevi hayat güncelleme” oldu.
. Travnik da bulunan Andrić’in evi bugün müzeye dönüşmüş durumdadır.Üniversite bitirirken sonra İvo kendisinin Sırp olduğunu ifade etti ve bu şekilde kimlik sorununu da çözdü.
Boşnak peri (Bosanska vila) adlı edebiyat dergisi içinde Andrić kendi şiirleri yayınlamaya başladı. İkinci Dünya Savaşı başlamadan önce nesir ve roman yazmaya başladı ve tamamen Sırp aksan kullanmaya başladı.
Andrić onun eserler içinde o dönemde Bosna da durumu anlatıyordu ve halk arasında ilişkileri anlatiyordu.
Sadece “Hanımefendi” roman bir Sırp köyde olurdu. 1961. yılınde “Drina Köprüsü için Nobel ödülü aldı.
Musa Ćazim Ćatić
12 mart 1848 tarihinde doğdu. Babasının ölümü üzerine annesi tekrar evlendi ve Teşanj’a yerleştiler. Orda berberlik yapmaya başlar.bir yandan bu işle meşgulken bir imamın yanında Türkçe ve Arapça öğrendi ve İstanbul’a yerleşti ve orda bir yil kaldıktan sonra Budapeşte ve Tuzla da üç yıl askerlik görevi yaptı. Ondan sonra Zagreb de Hukuk Fakültesi bitirir ve “Biser” (Boncuk) adlı bir derginin müdürü oldu. 1914’te 1.Dünya savaşı başladıktan sonra, Musa cephelere gönderildi ama çok ağır bir hastalık geçirdiği için Teşanj’a geri gönderildi ve 1915 yılında vefat etti.
O aşık bir şairdi. Çok sevdi bir o kadarda çok acı çekti. Onun şiirleri kadını ezber,acı dolu,aşkı,imanı anlatır… Bir kelimesi ile dünyalar okuyanların olur. O kadınları seven,günahkar sıradan bir yazar olduğunu söyleyemeyiz çünkü Musa’nın şiirler içinde ne kadar aşk-ı meşk şeyler varsa da aynı zamanda İslamı da anlatır ve saygı gösterir,şükreder. Bundan dolayıda Musa’nın şiirleri ne aşk ne sufi denilebilir.
Onun şiirler ortasında kendi için,okurun yüreğinde yer bulur. Musa Teşanj da toprağa verildi.Mezar taşında şöyle yazar:
“Burda güzel yetenek sahibi olan yazar yatıyor,
Ne para istedi ne güç,
O sadece okudu ve bohem hayatı seçti,
Ölüm onu buraya getirmeden önce.”