”BOŞNAKİSTAN”
Usta yazar Yunus Bayraktar Redzovic sizler için kaleme aldı. Günümüzün tartışmasına farklı bir bakış açısı ile yaklaşılmış bir yazı.
TÜRKİYEDE YAŞAYAN SANCAK BOŞNAKLARININ ÇOĞU İSTANBUL, BAYRAMPAŞA, GAZİOSMANPAŞA, PENDİK, ALİBEYKÖY’DE YAŞIYORLAR. BUNLAR GENELLİKLE, SON YÜZYILIN ORTASINDA GÖÇ YOLU İLE TÜRKİYE’YE YERLEŞENLERDİR. DAHA ERKEN, YANİ ON DOKUZUNCU YÜZYILIN SONU VE YİRMİNCİ YÜZYILIN BAŞINDA GELENLERIN ÇOĞU ÇUKUROVA, AKDENİZ VE EGE BÖLGELERİNDE YAŞAMINI SÜRDÜRÜYORLAR. BU İNSANLAR KENDİ MEMLEKETLERİ TÜRKIYE Mİ SANCAK MI (Kİ O DA ŞİMDİ İKİYE BÖLÜNMÜŞ DURUMDA) YA DA, BOSNA HERSEK Mİ DİYE ARADA KALMIŞLAR.
BENCE TÜRKİYEDİR ÇÜNKÜ, ASIRLAR BOYU TAA, BİRİNCİ KOSOVA SAVAŞINDAN, YANİ ON DÖRDÜNCÜ YÜZYILDAN YİRMİNCİ YÜZYILIN BAŞINA KADAR, OSMANLI İMPARATORLUĞUNUN HUDUTLARI İÇİNDE YAŞAMIŞLAR, ÖYLE Kİ İSTANBUL’UN FETHİ SIRASINDA BİLE, ONLARIN DA KATKILARI OLDUĞUNUN TARİH KİTAPLARINDA BAHSEDİLMEKTEDİR. NE VAR Kİ ORADA KALAN KARDEŞLERİMİZİN MALESEF HEMEN HEMEN, HİÇ BIRI KENDINI EVINDE HİSSEDER GİBİ, HISSETMIYOR. ASLÍNDA, SANCAKTAKI INSANLAR KENDINI “BOŞNAK” OLARAK TANITIYORLAR AMA, NEDEN SE, KENDILERINI BOSNA BOŞNAKLARI ILE TEK PAYLAŞTILARI ŞEY- ISLAM DINIDIR. ONUN YANINDA TARİHİN AKIŞINDAN OLACAK Kİ, FARKLILIKLAR VE CİVARDAKİ MİLLETLERİYLE KARIŞIMI, BOSNADA YAŞAYAN İNSANLARDAN ÇOK FARKLILIKLAR OLUŞMUŞTUR. ONLARA EN FAZLA YAKIŞAN ‘SANCAKİSTAN’ OLURDU ÇÜNKÜ, ANCAK O “SANCAKİSTAN’DA” , YANI SANCAK’TA KENDİLERİNİ RAHAT VE “EVDE” HİSSEDERLERDİ. NE VAR Kİ, SANCAK’IN VE TÜM BAKANLARIN TARİHİ ONLARA ÇOK ACIMASIZ DAVRANDI.
OSMANLILARIN ORADAN ÇEKİLİŞİ, ONLAR İÇİN BİR FELAKETTİ. KELIMENIN TAM MANASI İLE ÖKSÜZ VE KORUMASIZ KALMIŞLARDI. O BOLGELERDE KURULAN VE DE HUDUTLARINI GENIŞLETEN DEVLETLER SANCAK’I MASA BAŞINDA PAYLAŞMIŞLAR VE BÖYLELIKLE ONA, HIÇ BIR RESMI BELGEDE, YER VERMEMISLER. BUNUN NETICESINDE ORANIN HALKI KENDI TARIHIN EN ZOR DONEMINI YASAMAK ZORUNDA KALMIŞTIR, BÖLGENIN ETNIK VE DINI FARKLILIKLARDAN DOLAYI OLUŞAN GERGINLIKLER VE OLUMSUZ YAŞAM ŞARTLARI ONLARA TÜRKIYE’YE GÖÇ ETMEK EN MAKUL ÇIKIŞ YOLU GÖRÜNDÜ. SIĞINAKLARI VE EN GUVENDIKLERI YER, TABI KI, TÜRKIYE TOPRAKLARI IDI VE BOYLELIKLE TURKIYE, BU KABUSLAR DOLU DÖNEMİNINDEN SONRA, ONLARA ADETA CENNET OLDU.
TURKİYEDE YAŞAYAN SANCAK BOŞNAKLARIN KENDİLERİNİ, GERÇEKTEN “EVDE” HISSEDIYORLAR MI? HISSETMESINE, HISSEDIYORLAR AMA, BIRAKTIKLARI MEMLEKETINI, HIÇ MI HIÇ, UNUTMIYORLAR. ORADA KALAN KARDEŞLERINI, ORADAKI HER KARIŞ TOPRAĞINI, SUYUNU, GÜNEŞINI ÖZLÜYORLAR. HELE HELE, ORADA DOĞANLAR, O MEMLEKETLE YAŞIYOR, ORA İLE YATIYOR, UYUYOR, RUYALARINDA GÖRUYORLAR VE ONUNLA UYANIYORLAR.
NE VAR KI,IKINCI NESIL IÇIN BU GEÇERLI OLDUĞUNU SÖYLENEMEZ . ONLARA MAALESEF, BÜTÜN BUNLAR HIKAYE GIBI GELIYOR. ÜÇÜNCÜ NESIL, DAHA DA KAYITSIZ KALIYOR VE BÖYLELIKLE ARAMIZDAKI BAĞI GITTIKÇE ZAYIFLIYOR. BURADA GENÇLERİMİZİ SUÇLAMAK YERSİZ OLUR ÇÜNKÜ, ONLAR DEĞİL, BİZ, MAALESEF, BİLİNÇSİZ BİR ŞEKİLDE O ZAYIFLAYAN BAĞI GÜÇLENDİRMEK ADINA PEK BİR ŞEY YAPMIYORUZ.
HAL BÖYLE IKEN, ARAMIZDAKI “IRLANDALILAR” BUNU GÖZARDI EDEREK TARTIŞMAYI BAŞKA PLATFORMLARA TAŞIYORLAR VE BU, BÖLÜNMÜŞ INSANLARININ GÜNDEN GÜNE ZAYIFLAYAN BAĞIN DAHA DA ZAYIFLAMASINA KATKIDA BULUNUYORLAR. NE IMIŞ EFENDIM, BIZ SANCAK BOŞNAKLARI BURADA, DIYASPORA MIYIZ, DEĞİL MIYIZ DİYE, DÜNYAYI İKİYE BÖLÜYORLAR YETMİYOR BİR DE UZMANLAR AKADEMİSYENLER İŞLERİNİ BIRAKMIŞLAR VE BU KONUDA KAFA PATLATIYORLAR.
O TARTIŞMADA GUZEL VE DOĞRU ŞEYLERIN OLDUGU SÖYLENEBILIR. BEN, -BIR INSANIN DIYASPORA OLMASI IÇIN HANGI VASIFLARA SAHIP OLMASI LAZIM DIYE, KAFAMI BIRAZ MEŞGUL ETTIM. TAMAM, İTİRAF EDİYORUM İŞİN İÇİNDEN ÇIKAMADIM. BALKANLARIN TARİHİ BİZLERI BÖYLESİNE BİR KARGAŞANIN İÇİNDE BIRAKTIĞI ACI BİR GERCEKTİR.
NE VAR Kİ, BU ARADA KENDİME BİR BAŞKA SORU DAHA SORDUM? DIYASPORA OLSAM NE OLUR, OLMAZSAM NE OLUR..?
BEN, BU KIT ANLAYIŞIMLA, OLAYA BAKTIĞIM ZAMAN DİYASPORA FALAN BİLMEM, ANLAMAM. AMA GÖRDÜĞÜM VE ÜZÜLDÜĞÜM BAŞKA BİR ŞEY VAR ORTADA BÖLÜNMÜŞ, PARÇALANMIŞ BİR TOPLUM VAR VE O BÖLÜNMÜŞLÜĞÜN DE TAMAMEN KOPUKLUĞA DOĞRU GİTTİĞİNİ GÖRÜYORUM. İŞ,’TAVUK YUMURTA” HİKAYESİNE BÜRÜNMÜŞ VAZİYETTEDİR. BU KONU BÖYLE Mİ OLUR, ÖBÜR TÜRLÜ MÜ OLUR, BİZİM İÇİN BÜYÜK BİR FARK YOKTUR. ORADAN BİZİM BİR ÇIKARIMIZ DA YOKTUR! OLSAK NE OLUR OLMASAK DA NE OLUR? O ZAMAN, BİZİM ” İRLANDALILARA” DİYORUM Kİ ORALARDA SARFETTİĞİNİZ ENERJİNİZİ BU İSTİKAMETTE YÖNLENDİRMEKTEN VAZGEÇEREK BAŞKA FAYDA GETİREN YÖNE ÇEVİRİN Kİ, TOPLUMA BIR FAYDANIZ OLSUN. BU TOPLUMUN SİZİN O ENGİN BİLGİLERİNİZE İHTİYACI FAZLASIYLA VARDIR!
SAYGILARIMLA…
Yunus Bayraktar Recoviç
muhacirinsesi.com
