Biga Kalafat Köyü Boşnakları

Son Güncelleme :

21 Mayıs 2023 - 11:45

Balkan göçmenlerinin çokça bulunduğu bir ile gidiyoruz şimdi de..Çanakkale..Çanakkalenin göçmenler diyarı Biga’dayız..Biga’nın Boşnak köyü Kalafat..Köyle ilgili biraz teknik detaylar verelim..

Köy,Çanakkale iline 95 km, Biga ilçesine 3 km uzaklıktadır. Nüfusu 2022 itibariyle 1153 ‘tür.Köyün yakınında Nilüfer Gölü vardır.Köyün iklimi, Marmara iklimi etki alanı içerisindedir.Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır.Köyün adı, 1902 yılı kayıtlarında da Kalafat, 1928 yılı kayıtlarında ise Bosna olarak geçmektedir.

Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT
acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

BOŞNAKLARIN YERLEŞMESİ
1878 tarihinde meydana gelen 93 harbinin kaybedilmesinden sonra Balkanlardan ve Kafkaslarda çok sayıda göçmen Osmanlı Devletinin muhtelif yerlerine doğru kaçıp iskan edilmeyi beklemeye başlar.Bu yerlerden biri de Biga’dır.Bu hengamede Boşnaklar da kendilerine yer açmaya çalışır.Birgisi Çiftliği’nde 40 hanede 200’den fazla nüfus yerleştirilir.1895 yılında yapılan araştırmada Cedid,Hamidiye,Mecidiye,Bademlik Mahalleleri,Kalafat ,Gülce ve Kaşıkçı köylerinde 716 nüfus Boşnak yerleşir.

Bunların geldiği yerler ise Bosna Hersek’in;

Sarajevo,Cazin,Krupa,Velika Kladuşa,Buzim,Bosanski Krupa.Bosanski Petrovac Prozor,Gulamuç,Unka,Petrofce,Bihke,Jajce,Kobaş ve Prijedor şehirleridir.
Peki Kalafat ismi nerden geliyor ? Ona da şöyle baktığımızda Kurulan köye öncegeldikleri yerin adı olan Bosna adı verilir. Sonra de değişik yerlerden köy kurmalarından ve sellerinden dolayı “kal, artık afat yok” anlamında veya kerestelerin (ziftmele yeri) kalafatlama yeri anlamında KALAFAT olarak değiştirilmiştir. Köy şimdiki adını 1952 tarihinde alır.

BOŞNAKLARIN KÖYE YERLEŞMESİ 1861 (Rumi 1277) yılında Saraybosna, Kesalak ve Sazin’den gelen Boşnaklarca kuruldu. Mahalleleri,Krekiçka (Kenar) mahalle; Glamaçka (Merkez) mahalle ve Çiftlik
mahallesinden oluşur.Biga’nın tek Boşnak köyü olan Kalafat dışında Boşnakların yaşadığı Biga Merkez’de Boşnak mahallesi vardır.Ayrıca Aksaz Köyüne bağlı Şahmelek Sayfiye yerinde de kışın 7-8 hane Boşnak vatandaşımız ikamet eder.
Köyün gelenek, görenek ve yemekleri Boşnak kültüründen etkilenmiştir. Her yıl 6 Mayıs’ta Hıdırellez kutlamaları yapılır. Beş Mayıs akşamı ateş yakılır ve ateş üzerinden atlanır. Sıcak suda yumurta haşlanır. Haşlanan yumurtalar aile fertleri tarafından işaretlendikten sonra bir kova veya bakır kap içerisine konulur. Hızla değerli yüzük, kolye veya küçük bir altın konar. Sonra yumurta dolu bakır kabın içine çeşitli otlar konulur. Bunların arasında mutlaka Isırgan otu bulunur. Kekik, gül, yeni açmış badem erik çiçekleri ile yumurta dolu bakır kap veya kova, evin bir ferdi tarafından araziye götürülüp üstüne çiğ düşecek şekilde saklanır. Ertesi gün yumurtaları bütün gece arayan delikanlılar bulamadıysa adak ya da dilek tutulan yumurtalar sabah kahvaltısında yenir.
Altı Mayıs’ta araziye çıkılır ve hazırlanmış piknik sepetleriyle kalın gölgesi olan taşkın dere kenarında piknik yapılır.

Yemekleri: Boşnak Böreği çok meşhurdur. Boşnaklar arasında kahve içme alışkanlığı yaygındır.
Sosyal yapı: Akraba evliliği yoktur. Başlık parası uygulaması yok. Düğünlerde halay çekilir. Yöre havaları da oynanır. İnşaat ustası ve çarşıda çeşitli mesleklerde çalışan kadın kız erkek köyün ekonomisine katkı sağlar.Köydeki düğünler bile Boşnaklık özelliğini yitirmektedir.

Kalafat köyü,etrafında yapılan yeni yapılarla Boşnak özelliğini yitirmekte ve hızla kozmopolit bir yapıya doğru gitmektedir.Boşnakça köyde gençler arasında unutulmuş durumdadır.Orta yaşlardakiler ve yaşlılar da hem anlayıp hem de konuşmaktadırlar.
Biga’da, siyasetle iş dünyasında özü sözüyle isim olmuş, (TEMİZOĞULLARI) firmasıyla marka yaratmış Boşnak kökenli rahmetli Kalafat Köylü Eşref Temiz, rahmetli babasının yolunda ilerleyerek inşaat sektörüne kardeşleri Faruk – Fahri Temiz ile damga vurmuş, kişiliğiyle nilüfer çiçeklerini koruma altına aldırmıştı.Eşref Temiz de yeni dönemde (2017-2019) Türkiye Bosna Hersek Dernekleri Federasyonu başkanlığına seçilmiştir.
Boşnak kökenli vatandaşlarımız Yugoslavya’dan göç ettiklerinde Biga’ya yerleşenler, ticaretiyle ünlenmişler, ortama alışıp kaynaşmalarıyla, etkinlikleriyle, modern yapılaşmalarıyla sevip sayılmışlar.
Ticareti ve siyaseti birlikte yürüttüklerinden Biga’da her alanda etkili olmuşlardır. Sanatkarları bile ayrıcalıklıdır. Giyimlerine, kuşamlarına, konuşmalarına çok dikkat etmeleriyle örnek olmuş dostlarımızdır.
Kalafat Köyü’ne yerleşen Boşnaklar, gariban köylüler olarak kabul edilir. Onlar da zamanla hayvancılık, ziraat, tarım, orman alanlarında çalışmalarıyla değer yarattılar. İnşaat işçiliğinde birinci ustalar yetiştirip ekip çalışmalarıyla kendilerini her yerde kabul ettirmişler.
Biga’da ve çevresinde inşaat sektörünün gelişmesine öncülük etmeleriyle başı çekerler. Nereden nereye!. Evet. NİLÜFER ÇİÇEKLERİ özgür ve bağımsız ortamda yetişiyor. Yılların, sülüklerin, kurbağaların, solucanların, kuşların barındığı doğal gölün bataklığında nilüfer çiçekleri kardeş kardeş yaşıyor ama ömrü çok uzun değil!. İlkbaharda ışık saçan güzellikleriyle değişik özelliğiyle, ıssızlığın ortasında yaz aylarının sıcaklığında yavaş yavaş öngünleşiyorlar.

Nilüfer çiçeği, Boşnak’lar, Kalafat Köyü, Temizoğulları yazımızın içeriğine giriverdiler. Köyde 2006 yılında kurulan Biga Bosna Hersek Türkleri Derneği mevcut olup zaman zaman Boşnakça dil dersleri ile kültürel aktivitelerde bulunmaktadır.Dernek kurulduğu yıl Türkiye Bosna Hersek Dernekleri Federasyonua bağlanmıştır.Köydeki Boşnaklar Bosna Hersekteki akrabaları ile bağlarını koparmamakta ve fırsat buldukça memleketlerine gitmektedirler.