Zeynep Işıl Hamziç Şevket Kuçeviç Boşnak Medya
Yugoslavya’yı oluşturan 6 federal cumhuriyetten biri olan Bosna-Hersek, 1991 yılında Slovenya’nın, ardından Hırvatistan’ın bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte, ya ”büyük Sırbistan”ın bir parçası, ya da ”ağır bir bedelle ödeyeceği” bağımsız bir devlet olma yolunda karar verecekti…
‘Bilge Kral’ merhum Alija İzetbegoviç ve arkadaşlarının önderliğinde bir araya gelen Bosnalılar, onurlu bir gelecek konusunda referandum kararı aldı. Bosnalı Sırpların boykot ettiği referandum, 29 Şubat-1 Mart 1992 tarihleri arasında düzenlendi.
Ülkede yaşayan nüfusun yüzde 64’ünün desteklediği referandumla ”bağımsızlığa” evet diyen Bosna-Hersek halkına karşı, Sırpların cevabı saldırı ve savunmasız sivillere karşı katliamlar işlemek oldu.
Avrupa’nın o dönem en büyük 4’üncü ordusu olan ve tamamına yakını Sırplardan oluşan Yugoslav birlikleri, Bosna-Hersek’in kentlerini kuşatma altına alarak, sivil halka karşı saldırı başlattı.
Yugoslav birliklerinin silahlandırdığı Bosnalı Sırplar da ülkede etnik temizliğe başladı, kurulan toplama kamplarında Boşnaklara yönelik işkence ve katliamlara, kadınlara yönelik de sistematik tecavüzlere giriştiler.
Uluslararası toplumun gözleri önünde tam 3,5 yıl yaşanan ve Srebrenitsa’da işlenen ”soykırım”la devam eden Bosna’daki savaş, 1995’te imzalanan Dayton Barış Antlaşması ile sona erdi.
Bosna-Hersek’te, bağımsızlığın ”ağır bedeli” olarak çoğunluğu Boşnak 100 bin kişi katledildi, 50 bine yakın kadın tecavüze uğradı, 2 milyon kişi mülteci durumuna düştü. Savaş öncesi Boşnak nüfusun çoğunlukta yaşadığı ülkenin doğusundaki Bijeljina, Srebrenitsa, Foça, Zvornik, Bratunac, Vişegrad gibi kentlerde ise yaşanan etnik temizlikten dolayı Müslüman nüfus nerdeyse hiç kalmadı.
