Bosna-Hersek ‘in Travnik diğer adıyla da Vezirler şehrinin meşhur meyvesi Yerbasmaz  Armutu veya Yerebasmaz Armutu .Bu bölgenin bilinen en meşhur meyvelerinden biridir. Travnik hakkında yazan bir diğer önemli şahsiyet de Evliya Çelebi defalarca geldiği Travnik ve bu bölge hakkında ayrıntılı bilgiler verirken,bu güzelliği ve tadıyla meşhur bölgede üretilen ve 1 tanesi yarım kilo gelen ‘Yerbasmaz Armudu’ndan da bahsetmektedir.

Eylülde toplanan bu armuttan yapılan tatlı turşunun tadına doyulmazmış.

Ayrıca şerbet yapılıp içilir ve kurutulup da yenmekte.

Armut Turşusunun tarifi:

6 adet Armut

3 su bardağı üzüm sirkesi

5 su bardağı su ve 1 kaşık turşuluk tuz 

Yapılışı: 

Armutlar yıkanıp 4-5 kez boyuna çizilir ardından 5 dk haşlanıp soğumaya bırakılır sirke su ve turşuluk tuzu kovonoza boşaltılıp karıştırılıp kavonozun ağzı kapatılıp ters yüz edilip 10 kadar hava almaması sağlanıp gölge bir yerde bekletilir.Armut turşumuz hazır hale gelir.

 

Günümüzde;

Bosna Hersek’te meyvecilik, bitkisel ürünler üretiminde, tahıl ve endüstriyel bitkiler üretiminden sonra üçüncü önemli koludur. Meyvelik alanları tarımsal arazi içinde 101 bin hektarlık alanı işgal etmekte olup, ekilebilir toplam tarımsal arazinin %6.3’ünü oluşturmaktadır. Meyvelerin içinde ise ilk sırayı, erik alırken, bunu sırasıyla elma, üzüm, armut, çilek, kiraz, ahududu ve şeftali izlemektedir.

BIH Tarım Sektörü bilgilerine göre:

Armut ağaç sayısı adeti olarak :1,792,014  adet

Üretim : 21,682 12 ton

Bir diğer önemli meyvelerinden Erik ağaç sayısı ise :11,355,841 adet

Üretim :132,623 ton dur.

Kaynak: Evliya Çelebi Seyahatnamesi Saraybosna ve çevresi.BIH Tarım sektörü ve düzenleyen Zeynep Işıl Hamziç.