Zeynep Işıl Hamziç Boşnak Medya
Danas biti dobar čovjek, ne znači biti i dobar Srbin. Dobar Srbin danas znači biti loš Bosanac i Hercegovac. Mislim da me razumijete?Predsjedniče Dodik,
Obraćam vam se kao zbunjeni roditelj koji je potpuno svjestan vašeg znanja i iskustva. Nekoliko puta ste potpuno mijenjali mišljenje o svemu i svačemu i to mi daje za prvo da vam se obratim kao ekspertu. Osim toga vi ste otac, djed i Srbin što mi je veoma važno kao stanovniku Republike Srpske.
Elem, ja sam roditelj dva djeteta i pokušavam da ih vaspitam da budu dobri ljudi, dobri Srbi, dobri stanovnici Republike Srpske i Bosne i Hercegovine, ali i sami znate koliko je to teško. Danas biti dobar čovjek, ne znači biti i dobar Srbin. Dobar Srbin danas znači biti loš Bosanac i Hercegovac. Mislim da me razumijete?
Elem u kontekstu ovih posljednjih napada na Republiku Srpsku, ja sam se malo pogubio oko pojma herojstva. Znate ja vam se u Republici Srpskoj opažam kao neuravnotežena osoba sklona pohlepi i egzibicionizmu, sa željom za priznanjem i dokazivanjem. Dodamo li tome da sam odrastao u Kalnoviku, sasvim je jasno da sam malo psihički opičen.
Zato pomagajte.
Kako vi danas definišete herojstvo i heroja?
Recimo, ja sam odrastao čitajući stripove i tu mi je nekako sve bilo jasno. Blek Stena je junak jer se bori protiv crvenih mundira. Fantom je rasturao kriminalce i zloće bez obzira na boju kože, nacionalnost ili vjeroispovjest. Supermen je bezbroj puta spasavao Zemlju od zlikovaca i tu sam veoma dobro mogao razlučiti ko je junak a ko nije. Čak sam i u epskim pjesmama mogao skontati da je Musa Kesedžija negativac, a Marko Kraljević na strani slabih i obespravljenih Srba. Čak sam skontao i Marka Miljanova kada je govorio o čojstvu i junaštvu. Partizani su bili heroji, ustaše i četnici su bili kukavice i sluge okupatora.
Onda su došle 90- te i od tada do danas nikako da to raztabirim u svojoj glavi. Ajde što ja to ne kontam, nego ne znam šta da kažem djeci kad me upitaju.
Evo mojih nedoumica:
Jel’ herojski zločin nad svojim narodom preduprijediti zločinom nad drugim narodima?
Jel’ herojski pobiti oko 33 000 civila?
Jel’ herojski pobiti 102 djeteta u Prijedoru?
Je li herojski kada napraviš masovnu grobnicu veliku kao pola fudbalskog igrališta?
Je li herojski kada usred Banjaluke porušiš crkvu samo zato što je katolička?
Je li herojski kada naparviš „strašan zločin“ u Srebrenici?
Je li herojski kada u Foči otvoriš javnu kuću i siluješ dojučerašnje komšinice?
Je li herojski kada natrpaš u Višegradu punu Aljića kuću sa 65 civila i zapališ ih?
Je li herojski kada porušiš 534 džamije na teritoriji koje je kontrolisala vojska i policija Republike Srpske?
Je li herojski prebijati na smrt zarobljenike i civile u onim štalama na Manjači?
Je li herojski kada na sudu priznaš krivicu za nešto, a onda kad izađeš na slobodu kažeš da si se samo šalio?
Je li herojstvo kada sve ovo znaš i ćutiš o tome?
Jel’ herojski da iz rata izađeš bogatiji, nego u miru?
Jel’ herojski zločine pojedinca pripisivati čitavom narodu?
Ne znam predsjedniče Dodik, meni se čini da nije, ali vama i ovim oko vas izgleda da jeste. Zato sam malo zbunjen.
Šta da kažem djeci kada me upitaju šta je to herojstvo i ko je to heroj?
Bugün, iyi bir insan olmak iyi bir Sırp olmak demek değildir. Bugün Sırp İyi Bosna & Hersek li fakir olmak demektir. Beni anladın mı? Başkan Dodik,
Ben senin bilgi ve tecrübe bilincinde bir karışık ebeveyn olarak size sesleniyorum. Buna ek olarak Sırp Cumhuriyeti vatandaşı olarak çok önemli olan bir baba, dede ve Sırp vardır.
Neyse, iki çocuk ebeveyni değilim ve iyi insanlar, iyi Sırplar, Sırp ve Bosna Hersek Cumhuriyeti iyi vatandaş olmaları onları getirmek için çalışıyor ve bunun ne kadar zor olduğunu biliyorum. Bugün, iyi bir insan olmak iyi bir Sırp olmak demek değildir. Bugün iyi Sırp Bosna & Hersek de fakir olmak demektir. Bunu anladın mı?
Bana yardım et.
Kahramanlık ve kahramanlığı bugün nasıl tanımlarsınız?
Örneğin, çizgi romanları okuyarak büyüdüm ve bir şekilde bana açıktı. Siyah Sten bir kahramandır çünkü kırmızı mundralara karşı savaşır. Hayalet, ten rengi, milliyet veya dine bakılmaksızın suçluları ve suçları yaymıştır. Süpermen sayısız kez Dünya’yı kötülüklerden kurtardı ve ben de kahramanın kim olduğunu ve kim olmadığını çok iyi ayırt edebildim. Epik şiirlerde bile, Musa Kesedzija’nın kötü olduğunu ve Marko Kraljević’in kötü ve haklarından mahrum bırakılmış Sırpların yanında olduğunu anlayabiliyordum. Konuyu ve kahramanlığı konuştuğu sırada Marko Miljan’ı bile anladım. Partizanlar kahramanlardı, Ustashas ve Chetnikler, işgalcilerin korkakları ve hizmetçileriydi.
Sonra 90’lı yıllarda geldiler ve o günden bugüne gerçekten kafamda yapamıyorum. Gitmiyorum, ama ben bana sorduklarında çocuklara ne söyleyeceğimi bilmiyorum.
İşte benim ikilemim:
İnsanlara karşı yürütülen kahramanca suç, diğer milletlere karşı işlenen suçlarla önyargılı mı?
33.000 sivilin kahramanca öldürmesi mi?
Prijedor’daki 102 çocuğu öldürmek bir kahraman mı?
Yarım futbol sahası gibi büyük bir toplu mezar yaptığınızda kahraman mı?
Banja Luka’nın ortasındaki kiliseyi yok ettiğinizde, sadece Katolik olduğu için bir kahraman mı?
Srebrenica’da “korkunç bir suç” yaptığınızda kahraman mı?
Foça’da halka açık bir ev açıp dünün komşularına tecavüz ederken kahraman mıdır?
Alzic’in eviyle dolu 65 siville dolu Visegrad’a girip onları yaktığınızda kahraman mıdır?
Sırp Cumhuriyeti’nin ordusu ve polisi tarafından kontrol edilen bölgede 534 camiyi yıktığınız zaman kahraman mı?
Kahraman, Manjaca’daki ahırlarda mahkumların ve sivillerin ölümüne mi yol açtı?
Mahkemede bir şeyden suçlu olduğun zaman kahramanca bir zaman mı? Özgürlüğün dışına çıktığın zaman şaka yaptın mı?
Bütün bunları bildiğinizde ve bu konuda sessiz olduğunuzda bir kahramanlık mı?
Savaştan barıştan daha zengin olmak kahramanlık mıdır?
Bireyin kahramanca suçları bütün ulusa atfediliyor mu?
Başkan Dodik’i bilmiyorum, öyle görünmüyor, ama sen ve böyle görüyorsun. Bu yüzden biraz kafam karışık.
Çocuklara bana ne olduğunu sorduklarında, ve kahraman kimdir?
Kaynak: dijalog.info
