Hazırlayan: Zeynep Işıl Hamziç. Boşnak Medya

MAKALE

Ilija Garašanin (İliya Garaşanin) 28 Ocak 1812 yılında Sırbistanda doğmuş bir siyasetçidir. 22 Haziran 1874 yılında da Belgrad da da ölmüştür.Önemli bir tüccarın oğlu olan Garašanin 1834’te bir gümrük yetkilisi oldu ve 1837’de orduya katıldı ve orada komutan oldu.

Açıkçası kendisi hakkında çok fazla detay yazmaya gerek duymuyorum hakkındaki bilgi ve detaylara günümüz ortamında rahatlıklıkla ulaşabilirsiniz ben özet olarak bu Sırp siyasetçinin bundan 173 yıl önce “Boşnaklar” üzerine uygulamaya çalıştığı planınından bahsetmek istiyorum.

Ilija Garašanin 1844 yılında bir kitap yayınlamıştır ve bu kitabın ismi Nacertaniye dir.

(Bu yazıya yada metne taslak ve planda diyebiliz) Garašanin planı Büyük Sırbistandı ve Bosnadaki Boşnak Ortodoksları Sırplaştırmaya çalışmaktı.Bu esnada da Bosna’da Katolik olan Boşnakları da Katolik kiliseleri din çatısında birleştirmeye çalışıyordu.Kiliselerde siz Katolik Boşnak değilsiniz sizler Katolikseniz Hırvatsınız denilerek halkı asimile etmeye ve  böylelikle bir yandan Ortodoks Boşnaklar Sırplaştırılmış diğer yandan da Katolik Boşnakların Hırvatlaştırılması sağlanmaktaydı.

Bu girişim bekledikleri kadar hızlı olmasa da yavaş yavaş uygulanmaya ve söylenmeye başlanmıştır ve  1991 sonrasında Yugoslavya’nın parçalanması sırasında Garašanin’in planı, bir Sırbistan yaratmak için Sırp politikacılar tarafından bir buçuk asır boyunca sürdürülen tutarlı bir politikanın varlığına olan inancın haklı gösterilmesi için kullanıldı.

Hatta günümüzde Yugoslavya Hükümetinin etkisi ile bazı Müslüman Boşnaklar bile buna inanmakta ve farketmeden bu Nacertaniye planını Katolikse Hırvat Ortodoks ise Sırptır diyerek bir yanılgıya düşmektedir oysa bu Sırp Siyasetçinin 1.5 Asır önce başlattığı bir plandır.Konuya şu şekilde de bakabiliriz bir Rus yada Japon Müslüman olunca din değiştirir ancak Japon yada Rus olarak kalır o kişi Müslüman olduğu için  Arap olmaz ne ırkı nede tipi değişir sadece dini değişir.

(1887 yılındaki Sarejevoda ki Katoklik Boşnakların Kilisesinin giriş Kapısındaki yazıdır.Bu resim ve yazı zaten herşeyi anlatmaktadır günümüzdede bu şekilde Sarejevoda Kilisenin giriş kapısında bulunmaktadır. )