Zeynep Işıl Hamzić Boşnak Medya
Fata Orlović Savaştan önce ailesiyle birlikte Srebrenica şehrinin Konyeviç Polye köyünde yaşamakta. Savaşın çıkmasıyla beraber, Sırplar köyüne saldırıyor ve göç etmek zorunda kalıyorlar. Göç sırasında eşi şehit oluyor.
Akrabaları Tuzla’ya doğru gidiyor. Kendisi de mecburen köyü terk etmek zorunda kalıyor. Sonrasında bir mülteci kampında tek başına yaşamaya başlıyor. Savaşın bitmesiyle beraber bir gün radyoda rahmetli Aliya İzetbegoviç’in bir konuşmasını işitiyor. O konuşmada, anlaşmanın imzanlandığı, mülteci olan Boşnakların tekrar evlerine geri dönebilme hakkı olduğunu duyan Fata nine savaştan 2 yıl sonra mülteci kampından yola çıkıp evine geri dönüyor Fata ninenin de hikayesi de tam da buradan sonra başlıyor. Teyzemiz eve geldiğinde, evinde bir Sırp aile, bahçesinde de bir Sırp Ortodoks Kilisesi’yle karşılaşıyor.
Fata nine evine geliyor. Evde Sırp bir aile, konuşmaya başlıyorlar. Teyze evin kendisine ait olduğunu gösteren kağıdı cebinden çıkarıyor ve evin kendisine ait olduğunu kanıtlıyor.
Onlar da diyor ki biz hemen çıkamayız. Ayrıca biz çıksak bile, biz bu eve geldiğimizde bu evin kapısı, penceresi, çatısı yoktu. Bunları biz yaptık, bunları yıkar gideriz, diyorlar. Teyze de, gidin de nasıl giderseniz gidin diyor.
Bu Sırplar bir süre sonra, devletten de beklenen kağıt geldiğinde hakikaten de kapıyı, pencereyi yıkıp gidiyorlar. Sonra teyzenin bahçesindeki kilisenin papazlarıyla bir muhabbeti var. Fata nine bunları dışarıya çağırıyor ve diyor ki, “bu bahçe bana ait, siz ben yokken buraya bu kiliseyi dikmişsiniz, bunu buradan kaldırmanızı istiyorum”. Papazlar da, Fata bizi istediğin yere şikayet edebilirsin, diyorlar.
O da Srebrenica mahkemesine bu şahısları şikayet etmek için gidiyor. Mahkeme Fata Orloviç’i haksız buluyor. Çoklu etnik yapıyı bozmaktan dolayı teyzeyi para cezasına çarptırıyorlar. Sonrasında şu an ki Bosna Hersek hükümeti, SDA Partisi nineye bir avukat tutuyor ve Fata Orloviç’in tekrardan bir dava süreci başlıyor. Bu sırada papazlar, teyzenin evine ziyarete gelmeye başlıyorlar ilk teklifleri bu dava işlerini bırak, sana 1.2 milyon avro vereceğiz. Fata nine bunu kabul etmiyor.
Sonrasında teyzeye bir takım tacizlerde bulunmaya başlıyorlar. Pazar ayinleriden çıkıp evini taşlamalar, gelip darp etmeler ama teyze hiçbir şekilde yılmıyor.
En sonunda bir polis gelip, ki bunun internette resmi de var, Fata ninenin elini bıçakla kesiyor. Ondan sonra bu Bosna çapında büyük bir haber oluyor. Ne yazık ki birçok siyasi Boşnak parti Fata ninenin bu durumunu seçimlerden önce bir siyasi propaganda olarak kullanıyorlar. İşte biz gelirsek çözeceğiz söylemleri dile getiriliyor. Halbuki ne Hırvat, ne Boşnak, ne Sırp kimsenin bu durum umrunda değil. Bu mahkeme süreci devam ederken Bosna-Hersek’e bağlı Sırp Cumhuriyeti’nin Başkanı Dodik’in teyzeye bir teklifi daha var. tamamen bu işleri bırakıp olayı büyütmemesi için 2 milyon avro teklif ediyor. Çünkü muhtemelen dava daha üst mahkemelere taşınacak, bundan çekiniyorlar.
Dava sürecinde son durum şu: 2008 yılında mahkeme Fata Orloviç’i haklı buluyor, fakat üst mahkeme bu kararı durduruyor. 2008’den bu yana da hiçbir şey yapılmamış. Şu an kendisi hala orada tek başına o evde bahçede kiliseyle birlikte yaşıyor.
Kilisenin kapısı şu an mühürlü, içeri girilmiyor, şu an aktif değil. Herhangi bir işlem de yapılmış değil. Öyle kalmış durumda. Kamera kapalı olduğunda, birebir konuştuğumuzda teyze diyor ki, “Dodik bana 2 milyon teklif etti ama ben bunu kabul edemem çünkü eşim bu yolda şehit oldu.
Bunu kabul etmem mümkün değil”. Bu kilise Sırplar için çok önemli, diğer tarafta Boşnak bir karakter var. Yıllardan beri sürekli çatışmış ve hiçbir zaman da geri adım atmamış. Fata nine defalarca para tekliflerini kabul etmesini söyleyen birçok Boşnak siyasetçinin kendisine geldiğini de anlattı.
(6 Ağustos 1942 doğumlu)
https://www.facebook.com/senad.topcagic/videos/779716965464954/UzpfSTEwMDAxMjI3OTkwOTYzMDo0MTAyMzIzMTI3Mjk0Mjk/
