Bosna Ne Kadar Eski Bir Ülke ve Devlet Olarak Ne Zamandan Beri Var ? » Boşnak HaberBoşnak Haber

28 Mart 2024 - 04:57

Bosna Ne Kadar Eski Bir Ülke ve Devlet Olarak Ne Zamandan Beri Var ?

Bosna Ne Kadar Eski Bir Ülke ve Devlet Olarak Ne Zamandan Beri Var ?
Son Güncelleme :

13 Mart 2023 - 15:20

İki ünlü Tarihçi, Prof. Dr. Enver İmamoviç ve Prof. Dr. Nada Klaiç’in görüşleri.
 
Bosna’nın ne kadar eski bir ülke ve nr zamandan beri devlet olduğu sorusu ile genellikle ülke olarak Bosna hakkında konuşurken, özellikle de Bosna devletinden bahsederken sıkça duyulur.
Hem coğrafya olarak bir ülke hem de devletliğini inkar edenler bu konuda çok konuşuyorlar; Bosna diye bir ülke yoktu, hiçbir zaman devlet olmadı diyorlar. Ardından da Boşnak milleti yok, Boşnaklar şudur, budur konuşup duruyorlar !
 
Bosna’nın varlığından bahsederken şunu akılda tutmak gerekir: Bosna binlerce yıllık bir ülkedir, daha doğrusu Allah dünyayı yaratırken Bosna’yı da yaratmıştır.
Bir devlet kuruluşu olsrak Bosna, 8. ve 9. yüzyıllar arasında, yani 750 ile 850 yılları arasında kurulduğu ve Türkler tarafından fethedildiği 1463 yılına kadar sürdüğü güvenilir bir şekilde bilinmektedir !!!
Böylece Bosma, 1200 yılı aşkın bir süre önce kuruldu ve yaklaşık 650 yıl boyunca bir devlet olarak varlığını sürdürdü. İlk yüzyıllarda bir beylik (banlık) devleti ve ardından bir krallık devleti idi.
Tarihteki varlığı ve bir devlet olarak tam kapasitede olup olmadığı, komşu ülkelerin (Sırbistan, Hırvatistan ve Karadağ) tarihçileri tarafından çoğunlukla reddedildi.
 
Bu soru, 1989 yılında ünlü Hırvat tarihçi Nada Klaić tarafından doğru olarak cevaplandırıldı. Bosna da dahil olmak üzere Avrupa’nın bu bölgesindeki tarih hakkında, Nada Klaić, ölümünden önce 1989’da Zagreb’de yayınlanan “Ortaçağ Bosna” adlı istisnai bir kitap yazdı.
Bu kitap, arşivlerdeki belgelerin özenli ve tarafsız bir incelemesine dayanarak, Bosna kökeninin ve gelişiminin gerçekçi bir şekilde tasvir edildiği, Orta Çağ Bosna tarihinin ilk eseridir.
Vicdanlı bir tarihçi olarak, kendisinden önceki birçok kişinin yaptığı gibi gerçekleri çarpıtmadan veya gizlemeden orijinal belgelerin içnde herşeyi yazıldığı gibi okudu ve kitabında yazdı.
Kitabının bazı meslektaşları tarafından nasıl karşılandığı, eleştirmen olmayı reddetmeleri gerçeğiyle ortaya çıkıyor. Kitabının yayınlanmasından sonra, meslektaşları tarafından hakdız yere eleştirildi. Onu Bosna hakkında yazdıklarına katılmayan bazı öğrencileri bile ağır eleştirdi.
Diğer şeylerin yanı sıra, Bosna devletinin 8. yüzyılda tamamen bağımsız bir temelde büyüdüğünü, komşuları arasında en eski devlet olduğunu gibi doğru yorumları hep eleştirildi.
Hırvat tarihçi Nada Klaić, bu kitabı ile o zamana kadar Bosna’nın tarihselliği hakkındaki gerçekleri kötü niyetle gizleyen ve çarpıtan tarihçilerin görüşlerini tamamen çürüttü.
Kitabın yayınlanmasından sonra günümüzde hiçkimsenin yazdıklarını ciddi bir şekilde çürütmeye cesaret edememesi, Nada Klaić’in ne kadar haklı olduğunu gösteriyor. Profesör Nada Klaić, bu kitabı ile Bosna ona çol minnetardır.
Ünlü oryantalist ve tarihçimiz dr. Safvet Bey Başagiç, 1900’de Bosna tarihi üzerine de değerli bir eser olan “Bosna’nın Geçmişine Kısa Bir Bakış” kitabını yayınlamış olması da önemlidir.
Bu konuda daha bilgili olanlar, tarafsız bir kitap yazdığı için Saraybosna’nın ortasına onun büyük bir heykelinin dikilmesi gerektiğini sık sık söylerler.
 
NUSRET SANCAKLI

YORUM YAP