ZEYNEP IŞIL HAMZIÇ BOŞNAK MEDYA
1878’de Bulgaristan Prensliği’nin kurulmasının ardından gelen Bulgar yönetimleri, ülkenin tarihindeki bütün olumsuzlukları ve Bulgaristan’ın Batı Avrupa’ya göre geri kalmasını Osmanlı’nın uzun süren idaresine bağlamışlardır. Dolayısıyla “kötü geçmişin” kalıntıları olarak görülen ülkedeki Müslüman Türklere karşı her zaman bir kuşku ve düşmanlık beslenmiştir.
Sadece Bulgarlardan meydana gelen bir ülkenin hayalindeki yöneticiler, Bulgaristan’da fazla nüfusa sahip olan Türkleri bir tehlike olarak addetmişler, bu nedenle onlardan en kısa sürede kurtulmayı, prenslik döneminin başlangıcından itibaren devlet politikası haline getirmişlerdir. Balkan Savaşları, özellikle de Komünist rejimin hakim olduğu yıllar bu faaliyetlerin en etkin olduğu zamanlar olmuş, Türklere karşı olan düşmanlık ve asimilasyon politikası aktif şekilde uygulanmıştır. Bu dönemlere ait çizimler ve kartpostallar da Bulgar devlet ideolojisi ile Osmanlı-Türk düşmanlığını açık bir şekilde yansıtmaktadır.
“Dev aslanın gürlemesi ve müttefiklerin korkusu” başlıklı Balkan Savaşları dönemine ait bu çizimde Bulgar Aslanı, kan kaybından yere yığılan Kaplan Osmanlı’yı, pençeleri altında ezerken ve kükremesiyle diğer Balkan uluslarını kaçırtırken tasvir edilmekte.
1913 yılına ait bu kartpostalda “Bulgar kralı Türk toprağına ayak basarken” görülüyor.
“Bulgar askerinin adımı” adlı bu kartpostalda, Bulgar askerinin ayaklarının altında gösterilen yerler Edirne, Kırklareli, Lüleburgaz ve Çatalca’dır. I.Balkan Savaşı’nda Bulgarlar Trakya’yı ele geçirmiş olduklarından bu zaferlerini anlatan çok sayıda çizim yapılmıştır.
Yukardaki kartpostal da Balkan Savaşları’nda Bulgar krallığını yöneten Çar Ferdinand ve kraliçenin tasvir edildiği 1913 yılına ait bir çizimdir. Sağdaki kartpostalın altında “Şükrü Paşa galip mi?” ifadesi yer almaktadır. Şükrü Paşa, Birinci Balkan Savaşı’nda Edirne’yi Bulgarlara karşı 5 ay boyunca kahramanca savunmuş, ancak 26 Mart 1913 günü şehri teslim etmek zorunda kalmıştı.
Yukarıda ki resimde de “Boğaziçi’nin sonu, patırtı kopuyor” yazılı bu kartpostalda da I. Balkan Savaşı ve Bulgarların zaferi konu edilmekte.
Kaynaklar: Filiz Yazıcıoğlu, Bulgar Posta Pulları, Fotoğraf ve Kartpostallarda Devlet İdeolojisi ve Türk Düşmanlığı, 2012. Balkanantiques.com-Dünya Bülteni Emre Gül yazısı.
