Balkanlar’da “zorunlu askerlik” geri mi geliyor?

Eski Yugoslavya ülkelerinden Sırbistan ile Hırvatistan, yakın zamanda zorunluğu askerlik uygulamasının yeniden geri getirileceğini açıkladı.

Hırvatistan Savunma Bakanı İvan Anusic, 1 Ocak 2025 itibarıyla Hırvatistan’da yeniden zorluk askerlik uygulamasının başlayacağını açıkladı.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ise zorunlu askerlik uygulamasının en kısa zamanda mecliste oylanarak yürürlüğe gireceğini bildirdi.

Peki ama bu iki ülke neden böyle bir karar alma gereği duydu?

Öncelikle şunu hatırlatmakta fayda var.

Eski Yugoslavya, Avrupa’nın en güçlü ordusuna sahip ülkelerden biriydi. 1990’lı yıllarda dağılma sürecine giren Yugoslavya’daki zorunlu askerlik uygulaması, bağımsızlığını kazanan eski Yugoslavya ülkelerinde de bir süre devam etti.

Hırvatistan 2008’de, Sırbistan 2010’da, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya ve Karadağ 2006’da, Slovenya ise 2003 yılında zorunlu askerlik uygulamasını rafa kaldırmıştı.

Yasalaşması halinde zorunlu askerlik hizmetinin Hırvatistan’da 60 gün, Sırbistan’da ise 75 gün olması planlanıyor.

Sırp ve Hırvat yetkililer, bu aşamada daha fazla detay vermezken, eğitimlerin nerede ve kim tarafından verileceği, hangi metotların uygulanacağı, bu süre zarfında nelerin öğretileceği hala belirsizliğini koruyor.

Uzmanlar ise normal vatandaşların da her türlü duruma hazırlıklı olması açısından en azından temel askeri bilgileri edinebilecekleri bu zorunlu askerlik uygulamasının, özellikle Rusya – Ukrayna savaşından sonra yeniden gündeme geldiğini savunuyor.

Öte yandan, Kosova Başbakanı Albin Kurti de 2021 yılındaki seçimler öncesinde ülkesinde zorunlu askerliğin geri getirileceğini ve 3 ay olacağını söylese de geçen zaman içinde bu konuda hiçbir somut gelişme olmadı.

Bosna Hersek’te mevcut karmaşık sistemden dolayı bu uygulamanın yeniden geri getirilmesi neredeyse imkansıza yakınken, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Slovenya’da henüz böyle bir gündem maddesi yok.

Bu arada, 1990’lı yıllarda karşı karşıya gelmiş iki eski düşman Hırvatistan ve Sırbistan’ın, birbirine karşı hem ordularını modernize etmesi ve güçlendirmesi hem de zorunlu askerlik uygulamasına geçmesi, iplerin her daim gergin olduğu Balkanlar’da dikkatlerden kaçmıyor.

Kaynak: https://www.balkannews.com.tr/balkanlar/balkanlarda-zorunlu-askerlik-geri-mi-geliyor-h8042.html