1897 Yunan savaşı, Osmanlı’nın son yüzyıllarında kazandığı tek ve son savaş olmasına rağmen nedense üzerinde pek durulmaz.
Savaş, Yunanistan’ın (özellikle Girit’teki) Osmanlı vatandaşı Rumları isyana teşvik etmesi ve çetelerin sınıra saldırması yüzünden çıktı.
Edhem Paşa komutasındaki 120.000 kişilik Osmanlı ordusu 75.000 kişilik Yunan ordusuna üstün geldi; belirleyici muharebe Dömeke’de oldu.
Osmanlı ordusu 40 bin Yunan askerin koruduğu Dömeke kalesini aldı. (harita’da işaretli bölge) Zafer Osmanlı ordusuna Atina yolunu açtı.Sadrazam Halil Rıfat Paşa, 2.Abdülhamit’e “Atina’yı alalım” önerisinde bulundu. Böylece masaya güçlü oturulacaktı. Ama padişah reddetti.1897 zaferi tüm Osmanlı vilayetlerinde duyuruldu, Dömeke marşı bestelendi. Yüzyıllardır zafere hasret kalmış Osmanlı halkına moral oldu.
Ama Osmanlı zaferine rağmen İstanbul’da imzalanan anlaşma faciaydı: Osmanlı savaşta aldığı yerlerden çekildi, Girit’i fiilen terk etti.Girit’in kaybının duyulmaması için 2. Abdülhamit basında anlaşmadan bahsedilmesini yasakladı. Hatta GRD harfleri dahi sansürlendi!Ne kadar gizlense de sonuç kulaktan kulağa yayıldı. 1897 Yunan Harbi, kazanılmasına rağmen masada kaybedilen savaş olarak tarihe geçti.
1897 Yunan Savaşında coşkusu hayal kırıklığına dönüşenlerden biri de Resneli Niyazi idi. Ama onunki anlaşmayla değil öncesiyle ilgiliydi.
1897 savaşı+anlaşması, savaş kazanmanın bile yeterli olmadığının görülmesi ve değişim isteyen muhalefetin güçlenmesine neden oldu denebilir.
Abdülhamit’in hezimetlerini bile zafer olarak sunan kitlenin 1897 zaferinden pek bahsetmeme nedeni ise, sonrasındaki anlaşma olsa gerek.Konunun ötesi tarihten çıkıp siyasete gidiyor. Biz burada kesip son olarak Dömeke’de zafer kazanan ordumuzu nadir bir görselle analım.
1897’de birçok Osmanlı vatandaşı Rum Yunan ordusuna katılıp savaştı. İşin garibi, savaş bittikten sonra bunların geri dönmesine izin verildi.1897 Yunan Savaşı’nda Osmanlı kara ordusu iyi bir sınav verdi. Ama aynısını donanma için söylemek mümkün değil. Yıllarca bakımsız kalan donanma, savaş başlayınca İstanbul’da gösteri yapmak istemiş; ama gemilerden kimi Haliç’ten çıkamadan kazan patlatmış kimi Marmara’da kaybolmuştu.
Kaynak: http://trakyabalkan.org/tarih/osmanlinin-kazandigi-son-savas-1897-yunan-savasi/1409/2019/02/24/
